Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Rozdział1.Sojuszejakoprzedmiotbadańinternacjologii–wprowadzenie
Nieważnebowiem,czyoferowaneprzezemniewyjaśnieniejestwyjaśnie-
niemmieszczącymsięwtakimczyinnymparadygmacie,wtymczyin-
nymnizmie”.To,cojestnajważniejszedlamniejakobadacza,tokwestia
rzeczywistejmocyeksplanacyjnejprezentowanychtreściteoretycznych.
Tokwestiatego,wjakimstopniudaneustaleniateoretycznepozwalają
wyjaśnićiprzewidziećto,codziejesięwrzeczywistościempirycznej.
Wramachszerokorozumianych,całościowychteoriistosunkówmię-
dzynarodowych,którychistotęscharakteryzowałemwyżej,mogąpowsta-
waćteoriecząstkowe.Itowłaśniezrozumienieistotyowychteoriicząstko-
wychjestkluczowezperspektywyniniejszejpracy,takąbowiemwłaśnie
teorięcząstkową-ogólnąteorięsojuszy-chciałbymzaprezentować47.
Zatemzgodniezdrugim,węższymrozumieniem,terminnteoriasto-
sunkówmiędzynarodowych”zawszeodnosisiędozuniwersalizowanych
obserwacjidotyczącychkonkretnychzjawiskwstosunkachmiędzynaro-
dowych.Niemawięcteoriistosunkówmiędzynarodowychnwogóle”,
każdateoriamusibyćteoriączegoś48.Możemymówićoteoriiwojny,
teoriikryzysuczyteoriireżimówmiędzynarodowych.Obrazbadańteo-
retycznychulegajednakznacznemuskomplikowaniu-zwłaszczazper-
spektywyosobyniezaangażowanejcałkowiciewbadanianadjednym,
wybranymzjawiskiem-zuwaginato,żewodniesieniudodanegozja-
wiskaistniećmożekilkateoriicząstkowych,akażdaznichmoże-po
pierwsze-byćrozwiniętawróżnymstopniu,apodrugie-formułowana
wramachtegosamegolubróżnychparadygmatów(teoriicałościowych).
Wtakimmomenciekażdymożebardzołatwouleczagubieniuizniechę-
ceniuorazcałkowiciezrezygnowaćzpróbydogłębnegopoznaniajakiegoś
złożonegozjawiska.
Pozwolęsobiepodaćprzykładtakiegowłaśnie,dośćnieprzejrzystego
obrazu,wkontekścieteoriisojuszy.Otoprzyjmujesiędośćpowszechnie,
żejednąznajważniejszychfunkcjisojuszujestzdolnośćodstraszaniapo-
tencjalnychprzeciwników.Zjawiskoto-odstraszaniesojusznicze-jest
oczywiściejednymzfundamentalnychproblemówdlazrozumieniaspo-
sobupowstawania,funkcjonowaniairozpadusojuszy.Wzwiązkuztym
budujesięróżneteoretycznepropozycjemającewyjaśnićmechanizmy
związanezodstraszaniemsojuszniczym.Wbadaniachnadodstraszaniem
pojawiłasiębardzowcześniekoniecznośćstworzeniakategoriiopisującej
stopieńzdolnościsojuszudopełnieniafunkcjiodstraszania.Iotoróżni
badaczezaczęliformułowaćróżnepropozycje-cowięcej-pozostającna
gruncieróżnychparadygmatów,stosującróżnąterminologięoraztworząc
47
Byćmożemójzdecydowanysprzeciwwobecocenyteoriistosunkówmiędzynarodo-
wych,formułowanejprzezMikiewicza,wynikawłaśniezzupełnieodmiennegorozumienia
przeznastego,czymjestteoria.Por.mojedalszerozważaniaorazcytowanytekstMikiewicza.
48
J.J.Mearsheimer,S.M.Walt,op.cit.,s.431.
