Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
ZbigniewKwieciński
wszystkimcoszkołąniejest.Tymczasem,głównym,uniwersalnym
itrwałymcelemszkołyorazfunkcjąjestuspołecznieniejednostki,wwielu
znaczeniachiaspektachrozumieniauspołecznienia.Każdapedagogika
jestspołecznawswychźródłach,służbieisposobachrealizacji,ażadne
wychowanie(edukacja,uczeniesię)niemożewyłączyćszkołyześrodowi-
skaoddziaływań(warunkówiprocesów)wychowawczych.Akademickie
instytucjonalnerozdzieleniepedagogikispołecznejipedagogikiszkolnej
jestzwykłymiszkodliwymabsurdem.
Noweimpulsydlaszerszegoorazgłębszegorozumieniaśrodowiska
życiaijegofunkcjirozwojowychpłynądlaekologiipedagogicznejzpsy-
chologiiiantropologii.Psychologiarozwojowaznalazłasięnieoddziś
podwpływemkoncepcjiekologicznych,kulturowychiśrodowiskowych
K.Lewina,U.Bronfebrennera,L.Vygotsky’ego,czyH.R.Schaffera.Wy-
starczyrzucićokiem,choćwartoteżprzestudiowaćkluczowepolskie
podręcznikiztegozakresuA.BrzezińskiejiJ.Trempały,byczerpać
znichprzesłankidlaodnowionejekologiipedagogicznej.Ekologiczne
odniesieniawpsychopedagogicznejkoncepcjirozwojudziecinaprogu
szkołyiedukacjiwczesnoszkolnejmastudiumM.Karwowskiej-Struczyk.
Najpełniejsze,jakdotąd,zastosowaniepodejściaekologicznegodobadań
znaczeniakulturywewnętrznejszkołydlaagresjiiprzemocywniejmają
badaniaJ.Surzykiewicza,którydokonałteżztejperspektywyprzeglądu
badańniemieckichipolskich.Odzyskiwanajestobecniewagapsycholo-
gicznejteoriipolaK.Lewinadlapsychologiirozwojowej,teoriiwycho-
waniaiterapiipedagogicznej(np.J.Trempała,K.Przyszczypkowski).
Wielkąmocheurystycznąmakoncepcjaholonuiholarchiizapoczątko-
wanaprzezArthuraKoestlera(1967),rozwiniętanastępnieprzezKena
Wilbera,alemającateżsilneumocowaniewpracachGregoryBatesona
orazGoffreyaVickersa(za:L.Witkowskim).Przyroda,zwierzęcośćczło-
wieka,jegocywilizacyjneikulturowewytwory,działaniejegoumysłu,
nietylkopoznawcze,aleemocjonalneiduchowe,stanowiąjednośćświa-
taprzeżywanegojednostki,dającegosięująćwelastyczne,płynnecałości
–holony,ichhierarchicznesamoorganizacje(holarchie),któresązdolne
dowznoszenianapoziomyświadomościwyższe,niżte,którymidysponu-
jąpoprzednicywkonkretnymotoczeniu.
KoncepcjeLewina,Bronfebrennera,Batesona,VickersaiWilbera,
wykorzystanewgłębokichanalizachwnajnowszejksiążceLechaWit-
kowskiegoNiewidzialneśrodowisko,pozwalająpokonaćsilnąbarierę
mentalnąwrozumieniuśrodowiskażyciaiśrodowiskawychowawczego,
wyłączającąduchowośćczłowiekajakoograniczonądosferyprzeżyćreli-
gijnych,gdytymczasemjesttonormalnafunkcjarelacjiumysłuzjego
otoczeniemcielesnym,kulturowym,społecznymiprzyrodniczym,umy-
słuzdolnegodotwórczości,przeżywaniawięzi,miłości,przyjaźni,doznań
