Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rzyskiejrzutkościorazestetycznej„elastyczności”utrzymywałdobrekontaktyza-
równozekspresjonistami,jakineoromantykamiczynaturalistami.
Jegowłasnatwórczośćmiałaniezwykleszerokizasięgtematycznyigatunkowy.
WpierwszymdziesięcioleciuXXwiekupisywałnowele,późniejzacząłtworzyćpo-
wieści,zktórychnajwiększepowodzenieprzyniosłamubeletryzowanabiografiaTy-
chodeBrahesWegzuGott(1915)
3wrazzdalszymiczęściami:Rëubeni,Fürstder
Juden(1925)orazGalilëiinGefangenschaft(1948).Niektórezjegopowieści,oparte
nasentymentalnychwzorcachromansowychzdomieszkądekadenckichozdobników,
przedstawiałyhistoriemiłosne–jakAnnerl(1935)lubDieFrau,nachdermansich
sehnt(1927),powieśćnatyleinteresującadlaszerokichmasodbiorców,iżzekranizo-
wanoją,powierzającgłównąrolęMarlenieDietrich
4.Brodtworzyłrównieżksiążki
otreściachreligijnych,którewzałożeniumiałybyćnaukowoobiektywne,zaśwreali-
zacjizbliżałysiękuformieeseju.Jednaznajważniejszychwtymzakresietoambitna
rozprawaHeidentum,ChristentumundJudentum(1921),wktórejdokonujeswoistego
obrachunkuzpogańskimi,chrześcijańskimiiżydowskimiformamireligijnymi.Od
początkulatdwudziestychprzekonujesiędokulturowegosyjonizmu,czegodowód
znajdziemywewspólnejzFeliksemWeltschempracyZionismusalsWeltanschauung
(1925)
5.Pisałrównieżwspomnienia,sztukiteatralne,monografieliterackieorazróżne
okolicznościowe,owyrazistymstanowiskuestetycznymartykuły.Łącznienajegodo-
robekliterackiskładasiękilkadziesiąttomów
6.
FranzKafkaprzedstawionyzostałprzezBrodawkilkuksiążkach.Pierwsze
wzmiankipojawiająsięwpowieściZaczarowanykrajmiłości(ZauberreichderLie-
be),doktórejsięgaćbędziemynajczęściej.Późniejoswymprzyjacielupisałwnie-
przetłumaczonychnajęzykpolskiesejach:WiarainaukaFranzaKafki(FranzKaf-
kasGlaubenundLehre–1948);FranzKafka,ten,którywskazujedrogę(Franz
KafkaalswegweisendeGestalt–1953)iRozpaczizbawieniewdzieleFranzaKafki
(VerzweiflungundErlösungimWerkFranzKafkas–1959).WPolsceznanajestje-
goksiążkaFranzKafka.Opowieśćbiograficzna(FranzKafka.EineBiographie–
1937).Stylistykętychpracobrazująjużtytuły,wktórychBrodjednoznaczniepod-
innypodziałwwęższejiszerszejgrupieartystówkręgupraskiegoproponujeGrzegorzGazda:
Krągpraski.W:tegoż,SłownikeuropejskichkierunkówigrupliterackichXXwieku,Warszawa
2000,s.227-228.
3KsiążkiBrodasądziśwPolscetrudnoosiągalne,choćprzedIIwojnąświatowąmusiałybyć
bardzopoczytne,skoromiałytakdużowydań.NaprzykładwbiblioteceIBLPANdostępnejest
polskieósmewydaniepowieściBrodaTychodeBrahe.Powieść,przekł.Olwid,Warszawa
1922.
4PierwszązwymienionychksiążekprzetłumaczononajęzykpolskiiwydanopodtytułemAnula
(przekł.A.Niedźwiedziński,Lwów1939).Fakt,żepojawiasięwjęzykupolskimkolejnapo-
wieśćBroda,ponownieświadczy,żecieszyłsięonwPolscesporąpopularnością.
5WlżejszymstylupisałBrodwróżnegotypuwstępachczyposłowiachksiążekotematyceży-
dowskiej,np.:Vorbemerkung.W:Dreibuch:jüdischeGeschichten.VonSch.Gorelik,I.L.Pe-
rez,ScholemAlejchem;WiesollmandieseGeschichtenlesen?,Berlin1916;tegoż,Nachwort.
W:ScholemAlejchem,TewjederMilchmann,Frankfurt/M.1960.
6SyntetycznąpracąoMaksieBrodzie(waspekciebiograficznym,literackimikomparatystycz-
nym)jestksiążkaMargarityPaziMaxBrod.WerkundPersönlichkeit,Bonn1970.Podjejre-
dakcjąukazałasięrównieżpracazbiorowaMaxBrod1884-1984.UntersuchungenzuMax
BrodsliterarischenundphilosophischenSchriften,NewYork1987.
22
