Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
głównatezaBrodazOpowieścibiograficznejodążeniuKafkidożydostwawydajesię
nieprzekonująca,kiedypoznasiędziennikowezapiskiautoraProcesuowspółczesnym
mujudaizmie.KiedyBrodzacząłprzedstawiaćKafcesyjonizmjakośrodeknauzdro-
wienieduchoweŻydazachodniejEuropywyobcowanegowchrześcijańskimświecie,
tendrugibynajmniejniebyłprzekonany,iżjesttoremediumnajegoproblemytożsa-
mościowe.BrodnazywaostatnielatażyciaKafkiczasemkształtowaniasiępostawyre-
ligijnej,tymczasemfaktuczęszczaniapisarzanakursydoWyższejSzkołyWiedzyJuda-
istycznejwBerlinieipokaźnaliczbatekstówhebrajskich,jakiepozostawiłwswojej
spuściźnie,nieoznaczająjakiegośnawrócenianajudaizmreligijnyczysyjonizmkultu-
rowy
12.Wszaknakursuczęszczapisarzpodwpływemżarliwościmłodejkobiety,zktó-
rąsięzwiązał(DoraDiamant).Pamiętaćrównieżtrzebaotym,żezwracasiękuhebraj-
szczyźnieczłowiekśmiertelniechory,szukającywtejtradycjijakiejśucieczkiczyteż
nadzieinaharmonię.NakoniecoweKafkowskietekstyhebrajskiesątylkoćwiczeniami,
prostymiwprawkamitłumaczeń,wprymarnymwięcsensiewynikajązchęcisprostania
celomkursu,niezaśzduchowejpotrzebypisaniajęzykiemBibliilubsyjonistycznejpo-
trzebypowrotudoPalestyny
13.
2.Zaczarowanykrajmiłości–KafkawpowieściBroda
Kiedyw1928rokupojawiłasiępowieśćZaczarowanykrajmiłości,jejautor
MaksBrodbyłjużuznanympowieściopisarzem,rozpoznawalnymzewzględuna
swadępolemicznąkrytykiemliterackimorazpoważanymprzezliberalneiżydow-
skieśrodowiskaspołeczneanimatoremżycialiterackiego
14.Wydająctępowieść,
jednocześniedokonałzakamuflowanejautoprezentacji,gdyżZaczarowanykrajmi-
najbliższegoujęciurealistycznemu,gdyż„pozacechującymgopodobieństwemwoczachiustach
ujawniałrysyszlachetneispokojne,uwydatnionewnależytejmierzeciemnymibarwami”.
12Programzajęćwtejszkoleobejmowałprzeczytanieróżnychtekstówwjęzykuhebrajskim,tłumacze-
nieichnajęzykniemieckiorazzapoznaniesięzkulturąduchowąŻydów.PiszeotymM.Brod,
FranzKafka...,s.267.SzczegółowaanalizastudiówKafkiopisanazostaławartykuleHartmutaBin-
deraKafkasHebräischstudien.W:ZuFranzKafka,Hrsg.G.Heintz,Stuttgart1979,s.133-158.
13KontekstżydowskiwbiografiiipisarstwieKafkiprzedstawionyzostałwwielupracach,np.:
M.Buber,KafkaandJudaism.W:Kafka.ACollectionofCriticalEssays,ed.byR.Gray,New
Jersey[b.r.],s.157-162;M.Reich-Ranicki,ÜberRuhestörer.JudeninderdeutschenLiteratur,
München1973;Ch.Deinert-Trotta,„DerUmwegüberdieWeltzumAbsoluten”:Derreligiöse
InhaltderAphorismenFranzKafkas,ReggioCalabria1975;R.Kauf,Kafkaundjüdisch-
-religiösesDenken,„LiteraturwissenschaftlichesJahrbuch”22,1981,s.273-345;W.Sokel,Be-
tweenGnosticismandJehovah:TheDilemmainKafka’sReligiousAttitude,„SouthAtlantic
Review”50,Nr1,1985,s.3-22;R.Robertson,Antizionismus,Zionizmus:Kafka’sResponsesto
JewishNationalism.W:PathsandLabirynths:NinePapersfromaKafkaSymposium,eds.by
J.P.Stern,J.J.White,London1985;G.Baioni,Kafka.LiteraturundJudentum,Stuttgart1994;
D.Kalinowski,FranzKafkaitradycjażydowska,„PrzeglądArtystyczno-Literacki”1998,nr9,
s.68-74;tegoż,CzyFranzKafkawierzyłwBoga?W:BógartystówXXwieku,red.D.Kulesza,
M.Lul,M.Siwicka,Białystok2003,s.9-23.
14AnalizęroliMaksaBrodawprzedwojennymświecieliterackim,wrazzcharakterystykąspecy-
fikiBrodowskiegopopieraniatwórczościKafkiprzedstawiliE.Prokop-JaniecwartykuleKafka
wPolscemiędzywojennej,„PamiętnikLiteracki”1985,z.4,s.100-107;D.Kalinowski,„Święty
naszychczasów”.FranzKafkawopisachMaksaBroda.W:Zproblemówprozy–powieśćoar-
tyście,red.W.GutowskiiE.Owczarz,Toruń2006,s.461-475.
25
