Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
1.Wprowadzenie.Systemfinansowywewspółczesnejgospodarcerynkowej
doproblematykioddziaływanianasiebieprzedsiębiorstworazinstytucjiirynków
finansowych,awięcdokwestiiwładaniaekonomicznego,któretozagadnieniazali-
czamydoproblematykikontrolnejfunkcjisystemufinansowego.Biorącpoduwagę
tedwakryteriawyodrębniasięsystemfinansowyopartynafunkcjonowaniurynku
papierówwartościowych(giełdowy,anglosaski,anglo-amerykański,opartynazasadzie
finansów,,naodległość’’33)orazsystemfinansowyzorientowanybankowo(kontynen-
talny,reński,niemiecko-japoński)(Polański1998,Rybczyński1998).
Klarownypodziałnatedwarodzajesystemówodchodzistopniowowprzeszłość.
Współcześnie,wdobieszybkopostępującejglobalizacji,pobudzanejderegulacją
iinnymizmianamiinstytucjonalnymi,atakżedynamicznymizmianamitechnologii
informatycznych,występujetendencjadokonwergencjisystemówfinansowych.Tak
jakiinneprocesyrynkowe,jestonastymulowanaposzukiwaniemnajbardziejefek-
tywnychrozwiązań,pozwalającychpodmiotommaksymalizowaćdochody.Nienależy
zatemoczekiwać,żesystemyfinansowebędąwprosty,mechanicznysposóbłączyć
cechyoburodzajówsystemów.
Zewzględujednaknawiększąelastycznośćiskłonnośćdoinnowacji,system
opartynafunkcjonowaniurynkupapierówwartościowychjestbardziejdostosowany
dopotrzebkrajówwysokorozwiniętych.Wrezultacieglobalizacjiorazwywołanych
niąprzeobrażeńwmiędzynarodowympodzialepracyzwiększasiępotrzebazmian
wwykorzystywaniuistniejącegomajątku,doczegobardziejprzydatnemechanizmy
giełdowe(pozwalającenaróżnegorodzajuprzejęciamiędzypodmiotami)orazzwią-
zaneznimifinanse,,naodległość’’.Zmianysystemówfinansowychpolegająna
odchodzeniuodtradycyjnegopośrednictwabankowegoopartegonabliskiejwspół-
pracypodmiotównarzeczsystemuopartegonafunkcjonowaniurynkupapierów
wartościowychizwiązanegoznimpośrednictwafinansowego(tj.dokonywanego
głównie,choćnietylko,przezróżnegorodzajefunduszeinwestycyjne)(Rajan2005,
s.9,World...2006,s.108–112).
Tendencjetenapierwszyrzutokaczasamimogąniebyćwpełniwidoczne.
Dobrymprzykłademtubankiuniwersalne,którepowstałyirozwinęłysięwramach
systemubankowozorientowanego.Współczesneinstytucjebankowewcorazwięk-
szymstopniumającharakteruniwersalny.Równocześniejednakcorazbardziej
zdecentralizowane,aichfunkcjonowanieopartejestnazasadachkonglomeratu
(Miklaszewska2004,s.36–37i71–80).Wichstrukturachzwiększasięrolaoperacji
zzakresubankowościinwestycyjnej(wtymzarządzaniaaktywami)orazinnychform
finansów,,naodległość’’,uważanychdoniedawnazatypowedlasystemuopartego
nafunkcjonowaniurynkupapierówwartościowych.Wefekciestrategiaibieżąca
działalnośćbankówwcorazwiększymstopniuodzwierciedlalogikętegoostatniego,
aczkolwiekróżnicepomiędzyrynkowymisystemamifinansowyminadalsięutrzymują
inagruncierozważańteoretycznychniejestoczywistadługookresowaprzewaga
jednegosystemunaddrugim(Allen,Gale2000,rozdział16,Kozłowski2007).
33Taostatnianazwaakcentujefakt,żetransakcjenarynkupapierówwartościowychmającharakter
powszechnychtransakcjifinansowych;por.uwaginas.28.