Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
rozdziałinOsobliwanauka.Problemrozumieniawflozofipsychiatrii
2.1.Psychiatriabiologiczna
PsychiatriaodczasówjejpowstanianaprzełomieXIXiXXwiekuchciałamieć
statuspodobnydoinnychdyscyplinmedycznych,toteższukałapodstawwna-
ukachprzyrodniczych.Zdrowieichorobępróbowanowięcdefiniowaćpoprzez
odwołaniedofunkcjiidysfunkcjibiologicznej.Biomedycznymodelchorobylo-
kowałprzyczynęzaburzeńwdefekciemózguiznalazłswojezwieńczeniewte-
rapiachsomatycznych,aszczególniewpsychofarmakologii.Psychiatriabiolo-
gicznazdetronizowałapsychoanalizęorazhumanistycznenurtydzisiejszejpsy-
chiatriiiprezentujesięjakorzeczywiścienaukowepodejście,któreprzyczynisię
doradykalnegoprzełomuwleczeniuchoróbpsychicznych.Hasłonaukowejpsy-
chiatriiniosłozasobąpewienetosobronypacjentówprzedszkodliwymiskutka-
midziałaniaróżnegorodzajuuzdrowicieliimodynanieprzetestowaneterapie,
miałatakżechronićprzednadużyciamisamegoujęciabiologicznego.Podejście
biomedycznewskazywałonamózgjako(jedyne)miejsce,gdzieleżyprzyczyna
wszelkichfunkcjipsychicznychiichzaburzeń.Narozpowszechnieniesiętego
poglądumiałwpływcałyszeregfaktówiodkryć.Wymieńmyniektóreznich:
n1.Istniejewielezaburzeńneurologicznych,którewefekciedająobjawy
psychiczne.Przykładamimogąbyć:porażenieogólne(generalparesis),choroba
AlzheimeraczychorobaHuntingtona.
n2.Niektóresubstancjechemicznemająwpływnazmianęludzkiejświado-
mości.Obokalkoholowejintoksykacjiorazpsychologicznychskutkówodstawie-
niaalkoholu(depresja,niepokój,halucynacja)możnawskazaćnapsychotyczny
wpływtakichśrodków,jakLSDczymeskalina.
n3.Uszkodzeniamózgumogązmieniaćosobowośćicechycharakterupa-
cjentów.Jednymznajczęściejomawianychprzypadkówjesttragiczneuszkodze-
niepłatówczołowychmózguuPhineasaGage’a(Damasio1999),którezaowo-
cowałozmianąjegocharakterubezwyraźnegouszkodzeniajakiejśkonkretnej
funkcjipsychicznej.
n4.Badaniaanatomiczno-porównawczewykazałyróżnicemiędzystrukturą
mózguschizofrenikóworazosóbzdrowych.Chodziopowiększeniekomórmó-
zguorazniektórychzakrętówmózgu,comaświadczyćoistnieniumózgowych
procesówdegeneracyjnych.
n5.Badaniagenetycznewskazująnasilnykomponentbiologicznyzaburzeń.
Powyższeodkryciaiobserwacjeprzyczyniłysiędoutrwaleniadoktrynybio-
medycznegomaterializmu.SamuelGuzepodsumowujetoujęciewnastępują-
cychsłowach:„[...]żadenpsychiatraniemożezignorowaćsubstratuumysłu,
jakimjestmózg”(Guze1992,s.131).Winnychmiejscuzaśstwierdza:
Czyjeśuczuciaimyślimająwtakimsamymstopniubiologicznycharakterjak
czyjeściśnieniekrwialbowydzielanieżołądkowe:uczuciaimyślistanowiąmanife-
stacjęfunkcjonowaniamózgu,takjakciśnieniekrwiodzwierciedladziałanieukła-