Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Rozumienieiwyjaśnianiewpsychopatologii
25
tycznąznajdujemywsposobiemyśleniaKarlaJaspersa.Starasięonbowiem
widziećwpacjencieniepowtarzalnąinigdydokońcaniepoznawalnąjednost-
kę,awdiagnozie–jedyniepróbęuchwyceniapewnegoaspektubadanejosoby.
Równocześniejestzwolennikiempluralizmumetodologicznego,gdziedostrze-
gasięmożliwościiograniczeniakażdejzpodejmowanychmetodbadawczych.
Kwestiarozumieniachorobypsychicznejiograniczeńnaukowegoczybio-
medycznegodoniejpodejścianajczęściejpojawiałasięwwypowiedziachba-
daczyreprezentującychtw.psychiatrięfenomenologiczno-antropologiczną⁶,
szczególniezaśwśródtych,którzyznajdowalisiępodwpływemfenomenolo-
gii,różnychtypówpsychoanalizyorazszerokopojętejhermeneutyki.Elementy
powyższegosporuodżyływlatach60.wrazzpojawieniemsięruchuantypsy-
chiatrycznego,któregogłównymirzecznikamibyliRonaldDavidLaing,Michel
FoucaultiThomasSzasz.Atakowalionidominującywówczasruchpsychiatrii
biologicznejipsychoanalizy.
Naukoweteoriewyjaśnianiazaburzeńwieledzisiajzawdzięczająnaukomko-
gnitywnym.Próbyrozpoznaniazłożonychmechanizmówdziałaniamózguoraz
badaniaprowadzonenadneurokognitywnymimodelamizaburzeńpsychicz-
nychwywołująponownądyskusjęnatematcharakterusubiektywnychdoznań
pacjentów.Pojawiająsiętakżepytaniaomożliwośćwspółpracymiędzynauko-
wo-kognitywistycznympodejściemafenomenologią,orolękontekstuzachowań
pacjentóworazmożliwośćodniesieniaichzaburzeńdospołeczno-kulturowych
regułinorm(Bolton,Hill2005,Bolton2008).
1.2.JaspersiMethodenstreit
AutorAllgemeinePsychopatologie,jakojedenzpierwszych,wbardzoobszerny
sposóbporuszałtematykęrozumienia,jegomyślstanowiwięcszczególnąin-
spiracjędlawielubadaczywobszarzefilozofiipsychiatrii.IdeeKarlaJaspersa
wprowadzająnasodrazuwsferęwzajemnychzwiązkówfilozofiiipsychiatrii
ipozwalajądocenić,częstoignorowany,fenomenologiczno-hermeneutyczny1
punktwidzenia.
Nawiązałonbowiemdosporu(Methodenstreit),któryrozgorzałpodkoniec
XIXwiekuidotyczyłnaukowegostatusupsychologiiinaukhumanistycznych
(Geisteswissenschaften)⁸.Wielubadaczyzastanawiałosię,czynaukioduchuwin-
6.WedługBlankenburga,określeniepsychiatriijako„antropologiczna”oznacza,że
zaburzenianiepowinnybyćwyłączniebadanewkontekściebrakuideficytów,leczjako
przejawludzkichmożliwościipotencjalności(Blankenburg1980).
7.NawzajemnedopełnianiesięfenomenologiiihermeneutykiwskazujePaulRicoeur
(2006).
8.Natematpodziału„rozumienie”i„wyjaśnianie”orazichkonsekwencjiepistemo-
logicznychzob.Kapusta2007a.
