Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
chodnio-KaszubskiewBytowie,BibliotekaMiejskawWejherowie,Kościerzynie,Luzi-
nie),działająkaszubskieoficynywydawnicze(Czec,Szos,Rost)
26
.
ZperspektywylatnajnowszychpiszeotymGerardLabuda:
LiteraturakaszubskastartującwpołowieXIXwiekuzmiejscazerowegodziełamiswoich
twórców,zdołaławprzeciągupółtorastuleciaprzejśćodnajprostszychzapisówdonaj-
bardziejwyszukanychidojrzałychformopisywania,przedstawianiaikomentowaniadu-
chowychispołecznychtreściregionalnejwspólnotykulturowej,zbliżającsięznaczącymi
etapamidowymagańistandardówliteraturyogólnonarodowej
27
.
PodobniewidzistatusliteraturykaszubskiejJózefBorzyszkowski,omawiającpro-
blembardziejodstronysocjologicznej:
Literaturakaszubska,językkaszubskijestwciążpodstawowymwyznacznikiemwspólnoty
kaszubskiej,świadectwemjejciągłościitrwaniawswojejmałejpomorskiejojczyźniena
południowymbrzeguBałtyku.Znajdujetowyrazwpolitycesamorządówlokalnych,ko-
rzystającychzliteraturykaszubskiejzwłaszczawpromocjiswoichgminiprogramówich
rozwoju
28
.
Piszącoliteraturzekaszubskiej,nietraktujęjejjakongorszej”odpolskiejczynie-
mieckiej.Niezamierzamprzedstawiaćjejjakonmłodszejsiostry”innychsłowiańskichli-
teratur,choćzhistorycznegopunktuwidzeniatakmożnarzeczodbierać.Niechcęjej
równieżukazywaćjakoliteraturęnlepszej”,któramającstosunkowokrótkiczasrozwoju,
osiągnęławysokierezultatyartystyczne.Unikamwartościowania,bowiembardziejmnie
interesujeświatwniejprzedstawiony.Zajmujęsięwięcniąpoprzezokreślonemetody
badawcze,odnajdującjejspecyfikęgłówniedziękiantropologiiliteratury,ztakimikate-
goriamipoznawczymi,jaknaturaikrajobraz(ziemia,las,woda,kamień),człowiekikul-
tura(kobieta,mężczyzna,dziecko,świętość).Niechcącczynićzliteraturykaszubskiej
sztuczniewyabstrahowanejrzeczywistości,postrzegamwkulturowychuwarunkowa-
niachgłównietradycjipolskiej,choćwidaćjuż,żewswychwyborachtematówimoty-
wów,technikachopisuimodelachlirycznych,stajesięonacorazbardziejsamoistna.
II.Strategiebadawcze
Piszącostrategiachbadawczychwodniesieniudoliteraturykaszubskiej
29
,metodo-
logicznieodwołujęsiędoterminówwypracowanychwanglojęzycznejgłównietradycji
metakrytycznej;chodzituookreśleniatypu:paradygmatynaukowe,matryce
dyscyplinarne,modelteoretycznyiteoriarecepcji.Piszęostrategiachbadawczych,
ponieważto,coproponujedanyinterpretatorwswoichprzemyśleniacholiteraturze
1111111
26
Charakterystykękaszubskiegoruchukulturalnegoodnajdziemywpracy:C.Obracht-Prondzyński,
KaszubiMiędzydyskryminacjąaregionalnąpodmiotowością,Gdańsk2002.
27
G.Labuda,Literaturakaszubskawrozwojukulturynarodowejiregionalnej.W:Tegoż,Zapiskika-
szubskie,pomorskieimorskie,Gdańsk2000,s.398.
28
J.Borzyszkowski,LiteraturaKaszubówjejrozwójhistorycznyistanobecny,nActaCassubiana”
2001,t.III,s.146-147.
29
Wopisiemetodbadawczychliteraturykaszubskiejrozszerzamiuzupełniamustaleniapoczynione
wartykule:A.Kuik-Kalinowska,Literaturakaszubskaastrategiebadawcze.W:Literaturakaszub-
skawnauce…,s.29-40.
22