Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Słowowstępne
Kaszubskaprzestrzeńkulturowawopisieliteraturoznawczym,któryobejmowałby
wsposóbcałościowyobrazKaszubwliterackimjegoodbiciu,niebyładotychczas
omówionawstopniuwyczerpującym.Ichoćtradycjaliteraturykaszubskiejjestdość
krótka,bowiemliczysobiezaledwie170lat,abadaniateoretyczno-ihistorycznoliterackie
oniejniedziśjeszczedziedzinąnaukowąrozwiniętą(pierwszekrytycznejejopisy
wiążąsięzJanemKarnowskim
1
iStefanemBieszkiem
2
),tojejbogactwotematyczne,
artystyczneigatunkowe
3
inspirujedopodjęciawyzwania,bynapisaćstudium,którego
stajesięonaprzedmiotem.PonadpółwiekutemuAndrzejBukowskinapisałRegiona-
lizmkaszubski
4
,któryjestmonografiąopartąnachronologicznym,wedługautorów,prą-
dówinurtówliterackich,całościowymujęciemliteraturykaszubskiejistanowi,jakdo-
tąd,jedynąjejsyntezęhistoryczną.Jakpisałjejautorwewstępie:
Celemzasadniczymbyłośledzenierozwojuiwyjaśnianiezjawisk,zwłaszczazawikłanych
itrudnych.Stądniewystarczałoograniczeniesiędosamejtylkoliteratury,lecztrzebaby-
łotakżeuwzględnićcałyruchumysłowy,jakipowstawałirozwijałsięwokółzagad-
nieńkaszubskich
5
.
Idalejuzasadniabadacz,wtoniedośćosobistejwypowiedzi,jeszczejedenpowód,
dlaktóregopodjąłsięwyborutematumonografii:
Trudnozataić,żetemuprocesowipoznawczemutowarzyszyłstaleimpulsuczuciowy:za-
spokojeniaciekawości,kimwrzeczywistościikimbyliKaszubi,tenszczepwkulturze
polskiejniedocenionyilekceważony
6
.
1111111
1
J.Karnowski,Charakterystykaformpoetyckichwludowejpoezjikaszubskiej,nGryf”1922,nr3;Tegoż,
DrAleksanderMajkowskiiliteraturakaszubska,nSłowoPomorskie”1924,nr202;Tegoż,DrFlorian
Ceynowa,oprac.iposłowiemopatrzyłJ.Treder,Gdańsk1997;Tegoż,Geneza„PanaCzorlińskiego”,
nMestwin”1926,nr2;Tegoż,KarieraSmętka,nSłowoPomorskie”1923,nr103;Tegoż,WierszeDer-
dowskiego,nMestwin”1930,nr10.
2
S.Bieszk,PracadoktorskaCeynowy,nBiuletynZK-P”1966,nr2.
3
Wartowtymmiejscuzasygnalizowaćwystępowaniewtwórczościkaszubskiejspecyficznegogatun-
ku,amianowicieszałabùjki.nWżywejkaszubszczyźniejakpiszeS.Jankesłowaszałabôjka,sza-
łabùjkaoznaczabajkę,opowieśćlubpiosenkę”(Posłowie.W:L.Heyke,Szôłôbùłki,Gdańsk2002,s.125).
Wliteraturzekaszubskiejgatunektenuprawiali:J.Rompski,Lepszéchëcze.Szôłobùłkaw3aktach.
W:Tegoż,Dramatykaszubskie,oprac.,wstępiprzypisyA.Kuik-Kalinowska,D.Kalinowski,J.Treder,
BibliotekaPisarzyKaszubskich(dalejBPK),t.4,Wejherowo-Gdańsk2009,s.659-770;L.Heyke,Szô-
łôbùłki:AgùstSzlôga,Katilina...,s.5-128.
4
A.Bukowski,Regionalizmkaszubski.Ruchnaukowy,literackiikulturalny.Zarysmonografiihistorycz-
5
6
Tamże,s.3.
Tamże.
nej,Poznań1950,s.1-399.
5