Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Moskwin,„Teatrbiałoruski1920-1930.Odrodzenieizagłada”,Warszawa2014
ISBN978-83-7798-177-1,©byBELStudio2014
24
Wstęp
1914-1929:kulturapodpresjąpolityki34.ZkoleinaBiałorusilistapublika-
cji,poświęconychhistoriiteatrubiałoruskiegoXXw.,jestdośćobszerna.
ZnacznaichczęśćukazałasiędziękistaraniomDziałuTeatruAkademii
NaukBSRR,naczelektóregoprzezwielelatstałUładzimirNiafiod35.Jest
onautoremdwóchmonografii,poświęconychdziałalnościNarodowego
AkademickiegoTeatruim.JankiKupały(wcześniejBTP-1)orazNarodo-
wegoAkademickiegoDramatycznegoTeatruim.JakubaKołasa(wcześniej
BTP-2)36.Badaczrozwinąłwnichtezy,którewcześniejsformułowałwpu-
blikacjiKształtowaniesiębiałoruskiegoteatruradzieckiego:1927-194137.
NastępniezostałyonepowtórzonewHistoriiteatrubiałoruskiego38jegoau-
torstwa(1982)oraztrzytomowejHistoriiteatrubiałoruskiego(1983-1987)39,
przygotowanejprzezzespółDziałuTeatruANBSRR,m.in.SiarhiejaPiatro-
wicza(autorrozdziałuoTrupieU.Hałubka)iTamaręHarobczankę(autor-
karozdziałuokrytyceteatralnej).RozdziałypoświęconeBTP-1i2napisał
U.Niafiod.PrezentującrozwójBTP-1,Niafiodstwierdzał,żentwórczeob-
licze”zespołuukształtowałosiędopieropodkonieclat20.XXw.,awwięk-
szościspektaklidominowałeklektyzm:nrealistycznetendencjeprzeplatały
sięznaturalistyczno-etnograficznymi,umownymiorazzeschematyzme-
m”40.RepertuarbiałoruskiegostudiawMoskwiezostałuznanyprzezba-
daczazanprzypadkowyiniedostatecznieprzemyślany”
.WedługNafioda
W
.Smyszlajewjakoreżyserzbytdużąwagęprzywiązywałdozewnętrznej
stronyspektaklu,starającsięzrobićprzedewszystkimefektownewidowi-
sko;jednakbadaczniedokonałrekonstrukcjiżadnegozespektakli,awła-
snewnioskioparłtylkonaopiniipewnejgrupykrytyków.Większąuwagę
zwracałonnatreśćsztuki,niżnawartościartystyczneinscenizacji.Dlate-
gobiałoruskiemubadaczowinieudałosięzaprezentowaćewolucjiBTP-1
iBTP-2wlatach1920-1930,przedstawićkoncepcjireżyserskiejorazpo-
kazaćznaczenianspektaklusyntetycznego”
,wktórymscenografia,muzyka
iruchodgrywałyznaczącąrolę.ozależnościprocesuteatralnegoodsytuacji
34
H.Głogowska,Białoruś1914-1929:kulturapodpresjąpolityki,Białystok1996,
s.175-183.
35
UładzimirNafiod(1916-1999)-teatrolog,literat.AbsolwentMoskiewskiegoInsty-
tutuHistorii,FilozofiiiLiteratury(1940).od1951r.-członekAkademiiNaukBSRR,aod
1977-kierownikDziałuTeatruANBSRR.
36
U.Niafiod,BiełaruskiakademicznyteatrimiaJankiKupały,Mińsk1970;U.Niafiod,
BiełaruskiteatrimiaJakubaKołasa,Mińsk1976.
37
U.Niafiod,Stanowlenijebiełorusskogosowietskogotieatra:1927-1941,Mińsk1965.
38
U.Niafiod,Historyjabiełaruskahateatra,Mińsk1982.
39
Historyjabiełaruskahateatrau3tamach,t.1:BiełaruskiteatradwytokaudaKa-
strycznika1917h.,red.U.Niafiod,Mińsk1983;t.2:Teatrsawieckajepochi,red.U.Niafiod,
Mińsk1985;t.3:Teatrsawieckajepochi.Cz.1:1945-1961,Cz.2:1962-1984,red.U.Niafiod,
Mińsk1987.
40
Historyjabiełaruskahateatrau3tamach,t.2,op.cit.s.91.