Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Moskwin,„Teatrbiałoruski1920-1930.Odrodzenieizagłada”,Warszawa2014
ISBN978-83-7798-177-1,©byBELStudio2014
26
Wstęp
Z.Żyłunowicz,M.Zarecki44,podniosływażnąkwestię:czynależyauto-
matyczniekopiowaćwzorcewspółczesnejrewolucyjnejdramaturgiiro-
syjskiej,czyteżkontynuowaćrozwójautochtonicznejsztukinarodowej,
któraodzwierciedlałabyprzeszłośćiwspółczesnośćnarodubiałoruskie-
go,kształtowałajegoświadomość.Podsumowaniemtejdyskusjistałysię
dwarozporządzeniaBiuraKCKP(b)B:Obiałoruskiejliteracko-artystycz-
nejiteatralnejkrytyce(26V1928)iOrezultatachdyskusjiteatralnej(17
XII1928)45.Stwierdzonownich,żewkwestiinarodowo-kulturalnejpar-
tiabędzietwardoprzestrzegaćzasady:nkulturapowinnabyćnarodowa
wformieiproletariackawtreści”
.odteatrówdomaganosię,bynpozby-
łysięelementówdrobnoburżuazyjnegodekadentyzmuimistycyzmu”
,
włączyłysięwprocesbudowaniasocjalizmuizrezygnowałyzrepertu-
arunarodowego.ZkoleiT.HłybockiiZ.Żyłunowiczzostaliokrzyknięci
nnarodowymidemokratami”
,którzymajązamiarnoderwaćkulturębia-
łoruskąodkulturinnychnarodówZSRR,wpierwszejkolejnościodro-
syjskiej”
.Nawoływano,bykrytykateatralnasłuchałaopiniiludzipracy,
którzyniosązesobąnnowegustyiwysokiezapotrzebowania”
.Wokresie
tymodbywałasięzasadniczazmianastrukturywidowni-miejsceinteli-
gentnegoiwrażliwegonasztukęwidzazastępowałrobotnik,którywolał
zabawę,operetkęalbocyrk.Byzachęcićnowegowidza,stosowanoróżne-
gorodzajusposobyprzyciąganiagodoteatru46.Tacywidzowiestanowili
wrezultacie90%.Systemtenzjednejstronyprzyczyniłsiędowypełnie-
niawidowni,zdrugiejzaśpozwoliłmanipulowaćinstytucjamikultury.
Należypodkreślić,żepojęciennarodowydemokrata”(nacdem)prze-
szłoznacznąewolucjęprzezcałedziesięciolecie.Najpierwbyłoużywane
dlaokreśleniaprzedstawicieliinteligencjiizwolennikówbiałorutenizacji.
Wpołowielat20.XXw.oznaczałoonostawianienarodowychinteresów
ponadklasowymi,apodkoniecdziesięcioleciabyłosynonimemnwro-
ganarodu”
,nbiałoruskiegoszowinisty”
,nideologakapitalizmu”
,nbojowni-
kazradzieckimsystemem”
.Narodowymdemokratomzarzucano,żepragną
oderwaćBiałoruśodZSRR,wprowadzićkapitalizmiskierowaćkrajnaza-
chodniądrogęrozwoju.Sfingowanyw1930r.procesprzeciwkonim,oskar-
żającyichoczłonkostwowZwiązkuWyzwoleniaBiałorusi,przyczyniłsię
dotego,że90%członkówaparatupartyjno-państwowego,pracowników
44
MichaśZarecki(wł.Kasiankou,1901-1937)-literat.CzłonekstowarzyszeniaMa-
ładniakiPołymia.Zadebiutowałw1921r.
45
MastactwaSawieckajBiełarusi.Zbornikdakumientauimateryjałauu2t.,t.1:
1917-1941,Mińsk1976,s.130-132.
46
Kroki,mającenaceluprzyciągnięciedoteatrunowegowidza,zostałyprzytoczone
wrozporządzeniusekretariatuKCKP(b)B(18VIII1927)Zadaniapartiiwdziedziniepoli-
tykiteatralnej(Zadaczypartyjiuhalinieteatralnajpalityki,nBalszawikBiełarusi”1928,nr1,
s.66-68).
