Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
grupy,coprzekładasięnawzmocnieniekooperacjimiędzynimi(SosisiAlcotya
2003).TakiewyjaśnienienażadnymetapienieodwołujesiędoBogajakoprzyczy-
ny.Choćwięcpowyższyargumentpodważającynieobalakonkluzywnieistnienia
Boga,tojegozwolennikwciążmożeutrzymywać,żeprzedstawionewnimwyjaśnie-
niewiaryreligijnejpodkopujeracjonalnośćteizmu.Bliżejargumentomtegotypu
przyjrzymysięwrozdziale9.
Rosnącaliczbafilozofówreligiiskupiasięwostatnichlatachnapytaniuoto,
czyewolucyjneikognitywnewyjaśnieniawiaryreligijnejmogąstanowićprzesłan-
kiargumentówpodważającychprzeciwkoistnieniuBoga(zob.np.esejezebrane
wSchlossiMurray2009).Niejestraczejzaskoczeniem,żeautorzyteistyczniudzie-
lająnegatywnejodpowiedzinatopytanie(np.Visala2011)alboutrzymująwręcz,
żewyjaśnieniatedostarczająracjinarzeczprawdziwościteizmu(np.Barrett2011).
Zkoleiautorzynieteistyczniuważają,żeargumentytepodważająteizmlubsądlań
conajmniejproblematyczne(np.Bering2011).Wksiążcetejskupimysięprzede
wszystkimnapierwszymobszarzeprzecięciamiędzyhistoriąnaturalnąateologią
naturalną,mianowicienakwestiitego,conaukioumyślemogąnampowiedziećna
tematintuicji,któreleżąupodstawtejdrugiej.Jakjednakzobaczymy,lepszezrozu-
mienietego,jakteologianaturalnazasadzasięnatrwałychludzkichzdolnościach
poznawczych,przełożysięrównieżnakwestięocenyracjonalnościjejargumentów.
Istniejerównieżogólniejszypowódnaturymetafizycznej,byprzypuszczać,że
teologianaturalnaihistorianaturalnareligiizbliżająsiędosiebie.Nazgłaszających
akcesdoświatopogląduzwanegonaturalizmemmetafizycznym,czyliodrzucających
istnienieBoga,wciążspoczywaobowiązekwyjaśnienia,dlaczegonaszeintuicjedoty-
cząceprojektu,przyczynowości,sprawstwa,piękna,moralnościiświadectwuparcie
prowadząludzidouznaniaistnieniaBoga.Dlaczegoargumentyzprojektusątak
przekonywające,jeślikosmicznyprojektantnieistnieje?Dlaczegoludziedostrzega-
jązwiązekmiędzyludzkimiintuicjamimoralnymiaboskimiprzykazaniami,jeśli
niemaBoga,którywnasteintuicjezaszczepił?Wiarygodnewyjaśnieniemówi,że
takiewnioskowaniaopierająsięnagłębokozakorzenionychludzkichdyspozycjach
psychologicznych.HumeprzyznajetowDialogach,gdzieKleantes(zwolennikargu-
mentówteologiinaturalnejnarzeczteizmu)kwestionujebezkompromisowysposób,
wjakiFilonposługujesięrozumem,byzaatakowaćargumentyteologiinaturalnej.
Filonodpowiadanastępująco:
Wyznaćmuszę,odparłFilon,żewkwestiachreligiinaturalnejbywammniej
oględnyniżwjakiejkolwiekinnejmateriiitozarównodlatego,ponieważwiem,
iżwtejsprawieniezdołamnigdyspaczyćzasadczłowiekaozdrowymrozsądku,
jakidlatego,gdyżjestemprzekonany,żenikt,wczyichoczachjauchodzęzaob-
darzonegozdrowymrozsądkiem,niepomylisięcodomoichintencji.(ł)Cel,
Dwazagadnieniadotyczącereligii
19
