Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zamiar,zamysłwszędzierzucasięwoczynajmniejuważnemu,najgłupszegoob-
serwatorowi,zaśniedorzecznesystemyniemogąnikogouczynićtakzatwardzia-
łym,żebytozawszeodrzucał(Hume1962a:117).
Fragmentowitemu,znanemupowszechniejakonwyznanieFilona”
,badaczemy-
śliHume’apoświęciliwostatnichczasachwieleuwagi(np.Goodnick2012;Hardy
2012).JednazmożliwychinterpretacjiprzypisujeHume’owiprzekonanie,żeludzie
spontaniczniepostrzegająrzeczywistośćjakozaprojektowaną,coprowadziichdo
założeniaoistnieniujejprojektanta.Jakprzekonamysięwrozdziale4,współcześni
naturaliścimetafizycznimogąwyjaśnićtęskłonnośćjakowynikdoborunaturalnego.
Jeślinaturalizmmetafizycznygłosiprawdę,wyprowadzanieistnieniaBogazintuicji
dotyczącychprojektu,przyczynowości,sądówmoralnych,pięknaczyświadectwajest
błędem,niewłaściwymużyciemintuicji,którewyewoluowały,byoperowaćwinnych
dziedzinach.
Inaczejjestwprzypadkuświatopogląduteistycznego,wramachktóregointuicje
teologiinaturalnejmogąbyćzinterpretowanewcałkiemodmiennysposób.Wpo-
dejściuteistycznym(któregobroniłniedawnoC.StephenEvans[2010]),racjonalne
wydajesię,żeBóguczyniłwszechświatizaprojektowałludzkiumysłtak,byczłowiek
mógłwyraźnierozpoznaćwnimśladyBoskiegorękodzieła.Teiściczęstoprzywołują
Pismośw.napoparciestanowiska,żeistnienieBogajestpoznawalnenietylkodla
wykształconychnaukowcówiteologów,aledlakażdego,ktoobserwujeświat.
NiebiosagłosząchwałęBoga,
dziełorąkJegonieboskłonobwieszcza.
Dzieńdniowigłosiopowieść,
anocnocyprzekazujewiadomość.
Niejesttosłowo,niesątomowy,
którychbydźwiękunieusłyszano;
ichgłossięrozchodzinacałąziemię
iażpokrańceświata-ichmowy(Ps19,2-5)2.
Tobowiem,cooBogumożnapoznać,jawnejestwśródnich,gdyżBógimto
ujawnił.AlbowiemodstworzeniaświataniewidzialneJegoprzymioty-wieku-
istaJegopotęgaorazbóstwo-stająsięwidzialnedlaumysłuprzezJegodzieła,
takżeniemogąsię[oni]wymówićodwiny,ponieważ,choćBogapoznali,nie
oddaliMuczcijakoBoguaniMuniedziękowali,leczznikczemnieliwswoich
myślachizaćmionezostałobezrozumneichserce(Rz1,19-21).
2
Wszystkiecytatybiblijneza:BibliaTysiąclecia2003.
20
Teologianaturalnaihistorianaturalna
