Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁII
ZRÓŻNICOWANIEEMOCJIIICHWŁAŚCIWOŚCI
1.Kategorieczywymiaryemocji...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
.31
2.Emocjepierwotneiwtórne...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
.37
3.Podstawowekategorieipoziomyanalizyemocji...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...45
4.Właściwościifunkcjeemocji...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...51
4.1.Ozróżnicowanychsposobachanalizywłaściwościifunkcjiemocji...
...
...
...
...
..51
4.2.Prawaemocji...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
.54
4.3.Zasadypsychologiiemocji...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...58
1.Kategorieczywymiaryemocji
Potocznedoświadczenieipotocznaobserwacjazjawiskemocjonalnychprowadzą
najczęściejdozwiązaniazesobąrozmaitychkategoriiistopnianasileniaprzeżywanych
emocji,cosięwyrażawokreśleniachwskazujących,żeosobadanaprzeżywasmutek
ijestonbardzogłęboki,żeprzeżywarozpaczijestonabardzosilnaitd.Możnapowie-
dzieć,żejęzykpotocznejobserwacjiposługujesięraczejkategoriamiemocjiorazich
opisemcodoczasutrwania,intensywności,głębokościlubtrudnościichpokonaniaczy
zaprzestaniaichdziałania.
NaprzykładJ.Watsonwskazujenatrzypodstawowerodzajeemocji,którestanowią
naturalnewyposażenieczłowieka:gniew,lęk(strach),miłość.Bardziejwspółcześni
badacze,jaknaprzykładR.PlutchiklubC.Izard,teżujawniająskłonnośćdomyślenia
oemocjachjakooodrębnychkategoriach(patrztabelaponiżej).
Lazarusposługujesiępojęciemnpodstawowychtematówrelacyjnych”,którewiążą
sięzdanymikategoriamiemocji(np.dlaemocjilękupodstawowymtematemrelacyj-
nymjeststaniewobliczuniepewnegozagrożeniaegzystencjalnego).
Tabelanr1
Głównewybraneteoriewyróżniającekategorieemocji(za:Larsen,Buss2005,s.411)
Ekman,Friesen,
Autorzyteorii
Ellsworth
Frijda
Gray
(zaciekawienie),zaskoczenie,zachwyt(zdumienie),
Pragnienie(pożądanie),szczęście,zainteresowanie
Gniew,wstręt(niesmak),lęk,radość,smutek,
Wściekłość,przerażenie,lęk,radość
Kategorieemocji
zaskoczenie
smutek
Motywacjaprowadzącadospecyficz-
Uniwersalnezmianywekspresji
Kryteriawyróżnianiaemocji
Obwodymózgowe
nychdziałań
twarzy