Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TERRORYŚCIITERRORYZM
34
wyznawców–fanatyków(walczącychzpobudekidealistycznychiwimieniuwiększej
grupy,doktórejreprezentowaniaterroryścipretendują)oraztzw.uczestnikówzniewolo-
nych(captiveparticipants),którzyangażująsięzestrachulubzewzględunawysokiepo-
strzeganekosztybrakuzaangażowania.Wobecwszystkichtychtypówaktorówmożna
stosowaćteorięracjonalnegowyboru.
Instrumentwyjaśnianiaterroryzmuwramachmodeluracjonalnegowyborustanowi
bazującanazałożeniuracjonalnościgraczyteoriagier.Gryprzedstawiająuproszczone
modelesytuacji,którychzadaniemjestodtworzeniemożliwychdziałańracjonalnychak-
torów.Każdagraskładasięzkilkuelementów:graczy,zasad,wyboróworazpreferencji.
ToddSandleriDanielG.Arcewyliczająpowody,dlaktórychteoriagierstanowido-
brenarzędzieanalizowaniaterroryzmu29:
1.Teoriagierjestwstanieuchwycićstrategiczneinterakcjemiędzyterrorystamiaata-
kowanymiprzeznichrządami–zewzględunafaktprocesualnegocharakteruterrory-
zmuorazwystępowaniesprzężeniazwrotnegożadnazestronniemożebyćanalizowana
tuoddzielnie.
2.Strategiczneinterakcjemiędzyracjonalnymigraczami,którzypróbujądziałaćwza-
leżnościodswejocenyspodziewanychdziałańikontrdziałańprzeciwnika,opisujązależ-
nościwśródsamychterrorystów(np.twardogłowikontrabardziejumiarkowani)oraz
postronierządowej(kontrowersjecodowłaściwegopostępowaniawdanejsytuacji).
3.Wczasiekryzysuterrorystycznegokażdazestrongroziiobiecuje,abyuzyskać
przewagęstrategiczną.
4.Terroryściirządydziałajązgodniezzałożeniamiracjonalnościteoriigier,gdziegra-
czepróbująneutralizowaćnakładanenanichograniczenia,próbującosiągnąćcel.Przy-
kłademjesttuteoriasubstytucji30,wyjaśniającam.in.sposóbimechanizmneutralizacji
„utwardzaniacelów”jakośrodkapolitykikontrterrorystycznej.
5.Założeniateoriigierdotyczącenegocjacjimajązastosowaniedosytuacjizakładni-
czychorazdonegocjacjiwsprawieżądańzgłaszanychprzezterrorystówwczasiekam-
paniiterrorystycznych.
6.Niepewnośćiuczeniesięwramachśrodowiskastrategicznegosąistotnedlawszyst-
kichaspektówterroryzmu,ponieważzarównoterroryści,jakirządniedysponująpełny-
miipewnymiinformacjami.
Zwolennicymodeluracjonalnegowyborudowodząswychtezm.in.napodstawie
historycznychprzypadkówumiejętnego,instrumentalnegowykorzystaniaterroryzmu
wramachposzczególnychkonfliktówpolitycznych.Możnatuzpewnościąwymienić
antybrytyjskąkampanięIrlandzkiejArmiiRepublikańskiej(IRA)popowstaniuwiel-
kanocnym,kampanięIrgunuwbrytyjskiejPalestyniemandatowej,kampanieFrontu
29T
.Sandler,D.G.Arce,TerrorismandGameTheory,„SimulationandGaming”2003,t.34,nr3,
pobrane18.11.2008.z:www.scribd.com/doc/7258364/Sandler-Terrorism-and-Game-Theory.
30W
.Enders,T
.Sandler,Whatdoweknowaboutthesubstitutioneffectintransnationalterrrorism,
w:A.Silke(red.),ResearchonTerrorism.Trends,AchievementsandFailures,FrankCass,London–NewYork
2004,s.119–137.
