Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
łącznośćzZachodem.ZdaniemFiszeraBiałoruś,Litwa
iUkrainasłużąswoistejmaskaradzieprzejawiającejsię
paternalizmem„charakterystycznymdlabyłego
imperiumkolonialnego”,którewtymwypadkunakłania
wschodnichsąsiadówdonaśladowaniawłasnych
doświadczeńtransformacyjnych.Naforum
międzynarodowym,szczególniewUEiNATO,Polska
wedletejkoncepcjiwykorzystujepolitykęwschodnią
dobudowaniaswejrolijako„ambasadoraZachodu
naWschodzieiWschodu
naZachodzie”[152].Zacytowanepowyżejopinie
wymagająwprzyszłościgłębszejanalizyibadańroli,jaką
wpolskiejtradycjiodgrywapolitykawschodniajako
czynniksamoidentyfikacjiitworzeniamiękkiejsiływcelu
oddziaływanianasąsiadów.Tozagadnienietraktujęjako
oddzielnyproblembadawczy.
Bezwątpienianależyjednakpoświęcićjeszczekilka
zdańroliKresówi„niemieckiegoWschodu”odpowiednio
wpolskiejpolitycewschodniejiOstpolitik[153].Christoph
Kleßmanntakpiszeo„niemieckimWschodzie”:
„historycznieobejmujeondługiokres,wktórympodlegał
dużymzmianom”,był„płynnymtworemulegającym
przesunięciom,kurczącymsięipozostającymwciągłym
ruchu”,„bywałon[…]ijest[…]konstrukcją,mitem,
ziemiąobiecanąiczymśrealnym”[154].Wartozwrócić
uwagęnapodobieństwoopisuKresówuŻurawskiegovel
Grajewskiegoi„niemieckiegoWschodu”uKleßmanna.
PodobniejakKresy,takżepojęcie„niemieckiWschód”
ulegałozczasemistotnymprzesunięciomwsensie
geograficznym[155].KarlSchlögelszerokoomawia
kwestięidealizacji„niemieckiegoWschodu”,która
niekiedysięgagranicyrewizjonizmulubjąprzekracza.
Podkreślaznaczeniezwiązanychznimlicznychpojęć
(takichjak„misjanaWschodzie”);pokazujeteż,jak
wwynikuIIwojnyświatowejtegorodzajupodejście
wniemieckiejtradycjipolitycznejbyłoograniczonelub
wręczniemożliwezpowoduhitlerowskichzbrodni
związanychwznaczniejmierzezterenami,którebyły
przedmiotemidealizacji[156].
