Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
reprezentantówiinstytucji,senspewnychposunięć.
Ruchprometejski–kojarzącysięwszerszymujęciu
zidealistycznąwizjąstosunkówmiędzynarodowych–
wpolskimwydaniujużnapierwszyrzutokabyłnieco
inny.Naderrealistycznyikonkretny–byłtraktowanyjako
sposóbnawzmocnieniebezpieczeństwaPolski
naWschodzie.Wspieraniesamostanowienianarodów
byłoprzecieżrównoczesnymdziałaniemnaprzekór
interesomimperium.Wartonamarginesiezaznaczyć,
żenietrudnodostrzecpobratymstwoprometeizmu
ipolskiejpolitykiwschodniejwpierwszychlatach
niepodległościzideamipolitykiWilsona.Współczesnego
badaczawręczzaskakująwyjaśnieniaEdwardaMandella
House’a(ColonelaHouse’a),jednegoznajbliższych
współpracownikówThomasaWoodrowaWilsona,który
wkomentarzachdomowyprezydentaUSAz8stycznia
1918rokuwodniesieniudopunktuszóstegodotyczącego
kwestiirosyjskichjednoznaczniewskazywał
nakoniecznośćdeimperializacjiRosjipoprzez
umożliwieniepowstanianaterenachdawnegoimperium
państwtakichjakLitwa,ŁotwaczyUkraina.Podobieństwo
doktryny„Kultury”rozumianejjakopodejście
antyimperialnedotaksamorozumianegowilsonizmu(nie
zaśtraktowaniegojedyniejakowyrazuidealizmu)jest
więcoczywiste[196].Możnawręczuznaćrozważania
House’azaprefiguracjępoglądówMieroszewskiego.
HenryKissingerwodniesieniudotejkwestiipiszetak:
WopiniiAmerykipowodemwojenniebyło
samostanowienie,alejegobrak.Niepowodujący
niestabilnośćbrakrównowagisił,apogoń
zatakąrównowagą[197].
Ztegopunktuwidzeniaoptowanie
zasamostanowieniemnarodówZSRSiczynneimwtym
pomaganiebyłoteżpolskąodpowiedziąnawilsonizm.
Widaćteż–rzeczjasna–podobieństwaprzedwojennego
prometeizmudopolskiejpolitykiwschodniejpoczątków
