Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
realizacjioptymistycznegoscenariuszatransformacji
takżenaWschodzie[198].Tenoptymizmiidealizm
sąobstawianiemnajkorzystniejszegozpunktuwidzenia
IIIRPscenariuszapolitycznego,jeślichodziozapewnienie
bezpieczeństwapaństwupolskiemu,iopierająsię
nahistorycznymsceptycyzmiewobecpolitykirosyjskiej.
Wtymkontekściezałożenieprometejskiejestnawskroś
realistycznenagrunciedoświadczeniarelacjipolsko-
rosyjskichwkilkunastugeneracjachwstecz(opierasię
naprzekonaniu,żejedynąrealnądrogądozmiany
politykiRosjiizapewnieniasobiebezpieczeństwajest
doprowadzeniemiędzyinnymipoprzezdziałania
prometejskiedorozpaduimperium).Czynnikiem
napędzającympolskioptymistycznydeterminizm
wpodejściudoWschodujestprzekonanie,żeskoroPolska
odniosłasukces,toisąsiedzimająszansęnapodobny
pozytywnyscenariusz.
Polskiepodejściedopolitykiwschodniejuwarunkowane
jestjużodXIXwiekuprzekonaniem,żeczęściąpolskiej
misjiwpolitycewschodniejjestwalkazimperializmem,
sprzyjanierozpadowiimperiumRomanowówiZSRSlub
wręczaktywnedziałanieiorganizowanietakich
działań[199],conajlepiejwyrażaważnydlapolskiej
politykiwschodniejmitwojnypolsko-bolszewickiej
1920rokuczypamięćsojuszuPiłsudskiegozSymonem
Petlurą.Niemożnajednakowożniedostrzegaćkontekstu,
jakidlanaszychrozważańoprometeizmiewpolityce
wschodniejstworzyłwXIXwiekuprometeizm
romantyczny,szczególniewliteraturze,uswychźródeł
kojarzącysięzideąlewicową,jakobińskąideąrewolucji.
Towpewnymstopniuparadoks,żeprometeizmstałsię
najbardziejznienawidzonąprzezbolszewikówforpocztą
walkizkomunizmem[200].Prometeizm–
przeciwstawianyprzezMarięJanionprzedrewolucyjnemu
porządkowi,dlaktóregotoporządkuchrześcijaństwo
zeswymsystememwartościstanowiłojądroeuropejskiej
myśli[201]–okazałsięwtymwypadkusojusznikiem
wwalceowyzwoleniezsystemukomunistycznego,
atakżesojusznicząsiłąwobecchrześcijańskiejwizji