Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Uszczurówaktywnościhydroksylazybenzo[a]pirenu,O-demetylazynitroani-
zolu,reduktazyNADPH–cytochromP450orazpoziomycytochromuP450ogó-
łemwtejczęścikosmkówsą3–4razywyższeniżwenterocytachkryptjelitowych.
Różnicewpojemnościmetabolicznejdojrzałychidzielącychsiękomórek,odpo-
wiedniokosmkówikryptjelitowych,mogątłumaczyćstosunkowomałączęstość
występowanianowotworówwjeliciecienkim.
Wżołądkuijeliciecienkimwystępująmonoaminooksydazy(MAO),któresą
flawoproteinamizależnymioddinukleotyduflawinoadeninowego(FAD),utleniają-
cymiaminypierwszorzędoweorazniektóreaminydrugo-itrzeciorzędowe.Ussa-
kówwystępujądwieizoformytegoenzymu,MAO-AiMAO-B,kodowaneprzez
różnegenyorazróżniącesięmiędzysobąswoistościąsubstratowąiinhibitorową.
EnzymytesązwiązanezzewnętrznąbłonąmitochondrialnąiSER.Aktywności
tychizoenzymówwżołądkuijeliciecienkimsąporównywalne,natomiastsązde-
cydowaniewyższeniżwwątrobie.Enzymytesąodpowiedzialnezainaktywację
naczynioaktywnychaminendogennych,takichjaknoradrenalina,tyramina,dopa-
minaipochodzącazdiety5-hydroksytryptamina(5-HT),ponadtorozkładająaminy
egzogennepobieranedrogąpokarmowąiwtensposóbograniczająichbiodostęp-
ność.ChociażproduktyreakcjizudziałemMAO,takiejakaldehydyinadtlenek
wodoru,sątoksyczne,tojednakuważasię,żeenzymytepełniąfunkcjedetoksyka-
cyjne.
Wróżnychodcinkachprzewodupokarmowego,uróżnychssaków,występują
hydroksylazymolibdenowe,reprezentowaneprzezoksydazęaldehydową(AO)
ioksydazęksantynową(XO).Sątozłożoneflawoproteiny,zawierającemolib-
den(VI)wcentrumkatalitycznym,uczestniczącewreakcjachoksydoredukcyjnych
(patrzstr.32–33).AOwystępujewkomórkachnabłonkowychjęzykauszczura,
przełykuuszczura,myszyiwołu,wbłonieśluzowejżołądkaijelitagrubego
uszczuraorazjelitacienkiegouszczura,świnkimorskiejiwołu.XOzidentyfiko-
wanowkomórkachnabłonkowychjęzyka,wprzełykuiżołądkuuszczura,atakże
wjeliciecienkimuczłowieka,szczura,myszyiświnkimorskiejorazwjeliciegru-
bymugryzoni.
Wprzewodziepokarmowym,naodcinkuodżołądkadojelitaślepego,występu-
jekonstytutywnaizoformasyntazyprostaglandynyH(COX-1)(EC1.14.99.1),bio-
rącaudziałwprocesiewspółutleniania(kooksygenacji)wieluksenobiotyków.Sub-
stratamitegoenzymusąm.in.benzydyna,dietylostilbestrol,aminopiryna,fenylo-
butazon,N-metyloanilina,estradiol,7,8-dihydrobenzo[a]pireniaflatoksynaB
1.
AktywnośćCOX-1uczłowiekaimałpyjestwyższaniżuszczuraipsa.
Wprocesiekooksygenacjiksenobiotykówbiorąrównieżudziałlipooksygenazy
(LO),dlaktórychnaturalnymsubstratemjestkwasarachidonowy(patrzstr.34–35).
WprzewodziepokarmowymssakówwykrytonastępująceLO:wkątnicy(jelicie
ślepym)iodbytnicyczłowieka15-LO,wbłonieśluzowejżołądkaijelitacienkiego
szczuraodpowiednio5-LOi12-LO,awjeliciecienkimikątnicyświni12-LO.Li-
pooksygenazyaktywująmetaboliczniem.in.benzo[a]pirenijegometabolitpośred-
ni7,8-dihydrodiolbenzo[a]piren,4-aminobifenyl,2-aminofluoren,aflatoksynęB
1
i1,2-dimetylohydrazynędoostatecznychkancerogenów.
Rodzajpobieranegopokarmu(dietabezbiałkowa)istotniewpływanaaktyw-
nośćmikrosomalnychmonooksygenazjelitaczczego(zmniejszenieaktywności),
natomiastniewpływanaaktywnośćN-glukuronylotransferazy.Jelitocienkienie
tylkobierzeudziałwprocesachdetoksykacyjnych,alerównieżaktywujemetabo-
17
