Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
licznieksenobiotyki.NaprzykładN-nitrozodibutyloaminawtrakciewchłaniania
wjelicieczczymulegaprzemianiedoN-nitrozobutylo-3-karboksypropyloaminy,
specyficznegokancerogenupęcherzamoczowego.
Wjeliciecienkimwystępująrównieżenzymysprzęgające–UDP-glukuronylo-
transferazy,sulfotransferazy,N-acetylotransferazy(izoenzymNAT1)imikrosomal-
naformahydrolazyepoksydowej(mEH),któreprzekształcajątoksycznemetabolity
wproduktymniejtoksyczne,charakteryzującesięwiększąpolarnością.Glukurony-
lotransferazyprzewodupokarmowegopodlegająindukcjienzymatycznej,m.in.
przez3-metylocholantren.
NATuczestniczywacetylacjiaminaromatycznych,wtym4-aminobifenylu
(składnikdymutytoniowego)ibenzydyny.UpsaigryzoniopisanoprocesN-for-
mylacjiaminaromatycznychprzyudzialeformamidazy,enzymuprzenoszącego
grupęformylowązN-formylo-L-kinureinynagrupęaminową.
Błonaśluzowajelitacienkiegouszczurawykazujeograniczonązdolnośćsprzę-
ganiaksenobiotykówzaminokwasami.Homogenatydwunastnicypochodzącejod
szczuralubświnkimorskiejwykazywałynieznacznąaktywnośćwzakresiesprzę-
ganiakwasup-aminobenzoesowegozglicynądokwasup-aminohipurowego.
Stwierdzono,żeaktywnośćN-acylotransferazyglicynowej(EC2.3.1.13)wjelicie
cienkimkrólikajestbardzomała.Enzymtenjestodpowiedzialnyzaprzenoszenie
resztyacylowejegzogennegokwasukarboksylowegonaglicynęjakoendogenny
akceptor.
Wprzewodziepokarmowymwystępująrównieżenzymyhydrolityczne.Wjeli-
ciecienkimwykazanoobecnośćdwóchizoformarylosulfatazyC(izoformafis),
hydrolizującychsiarczanysteroidów.Ponadtowjeliciecienkimisokujelitowym
występuje
.
-glukuronidazarozszczepiającawiązanieglikozydowezkwasemglu-
kuronowymwkoniugatachsteroidówiinnychzwiązkówendogennychorazleków
iksenobiotyków.
Jelitowaflorabakteryjnaodgrywarównieżistotnąrolęwprzemianachmetabo-
licznychwieluksenobiotyków.Związkinitrowe,takiejak1,3,5-trinitro-2-t-butylo-
ksylen,będącyskładnikiemperfum,ulegająredukcjidoaminaromatycznych
zudziałemnitroreduktazbakteriiokrężnicy.Barwnikiazowe,takiejak4-amino-
azobenzenijegopochodne,orazczerwieniemetylowesąrównieżdwuetapowore-
dukowanedoaminpierwszorzędowychprzezazoreduktazybakteriijelitowych.
Związkiazowesąszerokostosowanejakobarwnikiwprzemyślefarmaceutycz-
nym,spożywczym,tekstylnymiwdrukarstwie.Redukcjatychzwiązkówmoże
prowadzićzarównodoichaktywacji,jakidetoksykacji.
Więcejinformacjinatematenzymówbiotransformującychksenobiotykimożna
znaleźćnastr.30–41.
KSENOBIOTYKIUSZKADZAJĄCEPRZEWÓD
POKARMOWY
Niemal75%wszystkichlekóworazwiększośćksenobiotykówśrodowiskowych
jestpobieranadrogąpokarmową.Wdiecie,zarównopochodzeniaroślinnego,jak
izwierzęcego,występująm.in.metaletoksyczne,azotany(III)(azotyny)iazota-
ny(V),lekiweterynaryjne,pestycydy,mikotoksynyorazhalogenopochodnewęglo-
18
