Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
AnnaKurkiewicz
iprzeżyciajednościKościoła13.ChrześcijańskiZachódbyłbytedywyrazem
przedłużeniaowejsemantyki,gdziekatolickość(powszechność)zatrzymuje
znaczeniezewnętrznychwłaściwościKościoła,takichjakjegouniwersalność,
powszechność,chrześcijańskiWschódnatomiastpodążyłdrogąodmiennego
rozumieniakatolickości(tu:soborowości),odnoszącjądowewnętrznejpraw-
dy,jakąjestjednośćKościoła-adokładnie:jednośćposzczególnychjego
członków
.Bułgakowpowie,żeprawdajestuniwersalna,czyliDsoborowa,al-
bowiemsoborowośćjesttylkokonsekwencjąkatolickości,alebynajmniejnie
jejzewnętrznymkryterium”14.Wyrażonapoprzezpojęciesoborowościjedność
wierzących(Kościoła)stanowi,zdaniemmyśliciela,odzwierciedleniegreckiego
καθολικήν,cooddajerosyjskiterminкафолическаяwodróżnieniuodwłaściwe-
gokatolicyzmowi:католическая15.Takjakwdrugimprzypadkuodnosimysię
dookreśleńilościowych,zewnętrznegowyrazujednościKościoła,takwpierw-
szymprzypadkupodkreślonyzostajewymiarjakościowy,cowedługfilozofa
jestwłaściwym,sięgającymgreckichkorzeniujęciemsoborowości.Owoprze-
niesieniepunktuciężkościzaspektuilościowegonajakościowybędziejedno-
cześnieodzwierciedlaćteologicznetradycjerozumieniajednościKościoła.Myśl
religijnazachodnia,duchowośćrzymskokatolicka,atakżeprotestanckazatrzy-
mająsięnaowymzewnętrznymwyraziekomuniiwierzących-swoistymkos-
micznymekumenizmie,cojednakjestodległeodgreckiegoducha(znaczenia
terminuτόκαθ’ὂλον).Duchowośćprawosławna,niezatracającagreckichintui-
cji(greckiejtradycjiwtymwzględzie),poprowadzirozumieniepojęciaDjednoś-
ci”Dwgłąb”,wiążejednośćzprawdą.Jeśli,jaktwierdzifilozof,greckieτόκαθ’
ἒκαστονwyrażaplatońskąideęujętąwduchuarystotelejskim,czyliistniejącą
Dwprzedmiotachjakoichzasadaiprawda.WtymsensieKościółpowszechny
(Церковькафолическая)oznacza:istniejącywprawdzie,przynależącyprawdzie,
żyjącyprawdziwymżyciemKościoła”16,zatemDkatolickość(кафоличность)to
soborowość(соборность),czylizjednoczenie(соборование),czyliwspólneżycie
wjednejPrawdzie”17.JednośćKościoławjejwymiarzewewnętrznym(jednoś-
ciwprawdzie)jest,zdaniemBułgakowa,realnymodzwierciedleniemjedności
ciałaChrystusa18.Takpojętajednośćprzezwyciężazewnętrznepodziały,stając
sięjednościąwwielości19,Dłwielo-jednością,symfonią,wktórejschodząsię
13Zob.C.C.Хоружий,Опытыизрусскойдуховнойтрадиции,Москва2005,s.137.
14С.H.Булгаков,Светневечерний,Созерцанияиумозрения,Санкт-Петербург2008,s.82.
15Zob.С.H.Булгаков,Православие.Очеркиученияправославнойцеркви,Москва2003,s.117.
16Ibidem,s.118.
17Ibidem,s.119.
18Zob.ibidem,s.121,172.
19Zob.ibidem,s.174-175-wielośćodnosiBułgakowwtymmiejscudorozdrobnieniaprawosławne-
goKościołanaposzczególneautokefalie,zpodkreśleniemichjednego,jednoczącegordzenia,jakimjest
duchprawdy(jednośćwewnętrzna)wprzeciwstawieniudonegatywnejjedności(jednościzewnętrznej)
właściwejKościołowirzymskiemu-czylijednościsprowadzającejsiędoformalnejstrukturyKościoła
