Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
AnnaKurkiewicz
(ł)najbardziejmęczącątroskączłowiekajestto:znaleźćkogoś,komubymożnajaknaj-
prędzejoddaćdarwolności,zktórymtanieszczęsnaistotasięrodzi.Zaśnadwolnością
ludzizapanujeten,ktouspokoiichsumienie.Chlebbyłwielkimniewątpliwymsztandarem:
daszchlebiczłowieksiępokłoni,albowiemniemanicbardziejniewątpliwegonadchleb
(ł).Niemanicbardziejponętnegodlaczłowiekanadwolnośćsumienia,aleniemateżnic
bardziejmęczącego63.
MiejscewolnościzajmujeDchleb”iokupionyniąDświętyspokój”.Wten
sposóbczłowiekzostajezredukowanydomasy,wspólnotagubiswójpod-
miotowy,osobowywymiar,zatracasoborowegoduchanarzeczbezdusznego,
przedmiotowegokonstruktu-masyjednostekpozbawionychwolisamosta-
nowienia,pozbawionychudziałuwkreowaniużywego,aktywnegouczestni-
ctwawgrupie,pozbawionychmocywspółdecydowania,pozbawionychducha
jednomyślności.Tutajjaitymiastkonstytucjimywyrzekasięsiebienarzecz
sztucznegobezosobowegobytu.
Wolność,jeślimapozostaćwolnością,powinnabyćwolnościąsoborową.
DTakpojętawolnośćwistocierzeczytożsamajestjednościwchodzącychwskład
Kościoła”64.Kościółstanowijedność,wiążejednościąposzczególnesweczłon-
ki,zespalającjewżywyorganizm-ciałoChrystusa,przyjednoczesnympod-
kreśleniu,iżkonstytuowanawtensposóbjednośćstanowijednośćwwolności.
DPołączeniejednościiwolnościjestspecyficznąwłaściwościąKościoła,moż-
liwątylkodlatego,żeujejpodstawleżymiłośćdoBogaimiłośćdoBliźnie-
go.Taopartanamiłości«jedność-w-wolności»jestwłaśnie«soborowością»”65.
Dialektykawiążącajednośćzwolnościąprzekształcasięwdialektykęmiłości.
DBezmiłościniemożebyćwolności”66,wolnośćnatomiaststanowipodstawę
jedności.Jednośćwmiłościjakopodstawakonstytutywnasoborowejwspól-
notystajesięodzwierciedleniemjednościtrzechhipostazBoskich.Naturaso-
borowościjestzatemnaturąhipostazową.ZaBułgakowemmożnaprzywołać
wtymmiejscusłowazTragediifilozofii:
Soborowość(ł)wswojejpraosnowie,[zawierasię-A.K.]wjednościwpodmiocie,whipo-
stazowości,któramożebyćdlakażdegoczłowieka,jakbyjegowłasnymja,iowawłaściwość
utożsamiajazdrugim(innym)ja.Kochaćinnego(jego)jaksiebiesamego,jest(nieczym
innym)jakmiłością.Dlategosoborowośćjestwistociejednościąitojednościąwwielości67.
Takrozumianasoborowośćznajdujeswojeodzwierciedleniewpojęciu
wspólnoty(soborowytoinaczej-wspólnotowy).Wspólnotazjednoczonych
poszczególnychjastajesięjednoczącymMY(M.Bierdiajew,S.Bułgakow,
S.Frank).TylkotakpojętajednośćmożesięstaćgwarantempoznaniaPrawdy
63F
.Dostojewski,BraciaKaramazow,tłum.A.Wat,Wrocław1995,t.I,s.351-352.
64C.C.Хоружий,Опыты…,s.149.
65O.Riabow,Wolnośćasoborowość[w:]IdeewRosji,t.III,s.356.
66Ibidem,s.356.
67С.Н.Булгаков,Трагедияфилософии[w:]Сочинения,т.I,Москва1993,s.411.
