Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęptłumacza-WłodzimierzGalewicz
41
Zakresśrodków,któresąwtymznaczeniukonieczniepotrzebne,jest
nieostry,ponieważmożnadonichdodawaćwieleinnychrzeczy,niewy-
kraczającpozato,cowtymsensiepotrzebne,jakrównieżujmowaćznich
wielerzeczy,takbydziękipozostałymktośmógłnadalprowadzićżycie
Takzatemczłowiek,któryposiadajużwszystko,cojestmupotrzebne,
możewzbogacićsięojakieśdobro,niewznoszącsięprzeztonapoziom
zbytku,atakżepozbyćsięjakiegośdobra,niepopadającjeszczewniedo-
statek.Istotnajestzwłaszczatadrugauwaga,ponieważoznaczaona,żepo-
mocudzielanacierpiącemuniedostatekniemusiłączyćsięutratąwłasnego
dostatku,czylizjakąśistotnąofiarą,nawetjeżeliofiarodawcaświadczyją
nietylkozzasobówzupełniezbytecznych,lecztakżeztych,któresąmu
wpewnejmierzepotrzebne.Innymisłowy,wsamymobrębiezasobówlub
środków,służącychkomuśdozapewnieniasobieżycianaodpowiednimpo-
ziomietrzebajeszczewyróżnićdobra,któresąmuwtymcelubezwzględnie
potrzebne,itakie,któresądotegojedynieprzydatne.
OstateczniewięcTomaszzAkwinuwymieniaczteryróżne,chociażnie-
kiedytrudnedorozgraniczeniazbioryprywatnychzasobówlubśrodków,
którychmożnabyużywaćwcelupomaganiainnym:środkikoniecznedo
zaspokojeniawłasnychpotrzebelementarnych,środkibezwzględniepo-
trzebne,czylinieodzowne,dozaspokojeniawłasnychpotrzebpozycjonal-
nych,środkiwzględniepotrzebne,czylijedynieprzydatne,dozaspokojenia
tychżepotrzebpozycjonalnych,awreszcieśrodkiniekoniecznedozaspo-
kojeniawłasnychpotrzebelementarnychanipozycjonalnych,czylicałkiem
zbyteczne.Zależnieodtego,zktóregoztychzbiorówczerpiesięśrodki
wykorzystywanewceluzaspokojenia,czychoćbytylkozłagodzeniapotrzeb
innejosoby,świadczonajejpomocposiadaodmiennystatusnormatywny.
Zachodzącetuzależnościdająsięniejakowpierwszymprzybliżeniuprzed-
stawićwpostacitakichotoreguł:
(1)udzieleniematerialnejpomocyzzasobówpierwszegorodzaju,czyli
ześrodków,któresąkoniecznedozaspokojeniawłasnychpotrzebelemen-
tarnych,jestogólniebiorącdziałaniemniewłaściwyminiedozwolonym,
Huiusnecessariiterminusnonestinindivisibiliconstitutus,sedmultisadditis,non
potestdiiudicariesseultratalenecessarium;etmultissubtractis,adhucremanetundepossit
convenienteraliquisvitamtransigeresecundumpropriumstatum,q.32a.6co.