Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
cząstkowycharakter,zawężonydo:gatunkuliteratury,czyliwybranychpowieścidla
dzieciautorstwaAstridLindgren(text‑typerestriction);wyborujęzyków,tuszwedzkie-
goipolskiego(arearestriction);orazselekcjianalizowanychaspektów(problemrestric‑
tion),naprzykładdialektyzmów,okazjonalizmów,humoruczykulinariów.Cowięcej,
zarównownioskiposzczególnychsegmentówpracy,jakifragmentyanalizpoprzez
cząstkowąewaluacjęwpisująsięwkrytykęprzekładu(translationcriticism/evaluation
oftranslation),atakżemogąbyćwykorzystanewtrybachedukacyjnych(translator
training)7.Choćspektrumzaplanowanychbadańwpisanewtęklasycznątaksonomię
wydajesięrozległe,tostanowikoherentnącałość,któradowodzizarównowielowy-
miarowościzjawiska,jakimjestprzekład,jakipotrzebybadańwzakresieTLD.
AstridLindgren8(1907-2002)tojednaznajpopularniejszychpisarekliteratury
dziecięcejnaświecie.Jestautorkąkilkudziesięciu9książek,ajejimponującatwórczość
powstawałaprzezokoło60lat,tworzącbogatypodwzględemgatunkowymzbiór.
Obejmujeonbajki,opowiadaniaipowieścizarównorealistyczne,jakifantastycz-
ne,książkiobrazkoweorazscenariuszeprzedstawieńteatralnych,radiowychifilmo-
wych.WiększośćksiążekAstridLindgrenzostałabowiemzekranizowanawformie
filmówkinowych,telewizyjnych,serialiorazfilmówanimowanych.Wielewystawiono
nadeskachteatrów.Jejutworyzostałyprzetłumaczonena95języków,cobezsprzecz-
niejestmiernikiemmiędzynarodowejpopularności.Zczasempisarkazaczęłazajmo-
waćgłoswdebatachspołecznych,stającsięwSzwecjiopiniotwórczymautorytetem.
AstridLindgrennaprzestrzenilatzostałalaureatkąpraktyczniewszystkichnagród
dostępnychnaświeciedlaautoraliteraturydziecięcej,wśródktórychnajznamienitsze
to:MedalChristianaAndersena(1958),ZłotyMedalAkademiiSzwedzkiej(1971),
PokojowaNagrodaNiemieckiegoZwiązkuKsięgarzy(1978),Nagrodaim.Janu-
szaKorczaka(1979).Wyróżnienie,któregojejnieprzyznano,toLiterackaNagroda
Nobla,afakttenwroku2002,pośmiercipisarki,przyczyniłsiędointensywnejdebaty
7RozbudowanasystematykaHolmesa(Munday2004:13).
8Życieitwórczośćpisarkimożemypoznaćwkilkupolskojęzycznychpublikacjach:biografii
(Strómstedt2000),historiijejżyciawfotografiachwrazzopowiadaniemAstridLindgrenorodzicach
idzieciństwieSamuelAugustzSevedstorpiHannazHult(Forselliin.2007),któreukazałosięwcześniej
wodrębnymwydaniuw1992roku(Lindgren1992).WPolscewyszłateżfaktograficznaksiążkadla
dziecipt.PrzygodyAstridzanimzostałaAstridLindgren(Bjórk,Eriksson2007).Samapisarkaróżniebyła
postrzeganawPolsce,oczympiszeMichałRogożwartykuleWizerunekAstridLindgrenwpolskiejprasie
(2010).WSzwecjiistniejewieleopracowańpopularnonaukowychinaukowychnatematżyciaitwór-
czości,np.książkiViviEdstróm(1994;1997;2000;2004;2007),LenyTórnqvist(1998,2007a;2007b)
iUlliLundqvist(1979;2012),któredotądniezostałyprzełożonenajęzykpolski.
9DokładnaliczbautworówLindgrenjesttrudnadookreśleniazpowodulicznychwydańzbioro-
wych,któreukazywałysięwróżnychzestawieniach,orazpublikowaniaróżnychwersjitegosamegotek-
stu,np.bajkiwchodzącejpierwotniewskładilustrowanegozbioru-wpostaciodrębnejksiążkiobrazko-
wej.Komplikacjęwobliczeniachstanowitakżezaliczaniebądźniedodorobkuscenariuszyoraztekstów
piosenekdofilmów.LiczbęksiążekautorstwaAstridLindgrenokreślanychjakokapitelböcker(książki
zrozdziałami)szacujesięna34,natomiastksiążekobrazkowychna41.Aktualnedanedotyczącetwór-
czościpisarkipochodzązjejoficjalnej,regularnieaktualizowanejstronyinternetowejwww.astridlind-
gren.se[19.01.2013].
