Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
mogąwyznaczonychprzeztenkodregułpodważyćrefleksjamiidziałaniami.
Bernstein(1990b)uważał,żekodyprzekazywaneiprzyswajane
winterakcjach,dlategoteżpodstawowąjednostkąanalizywjegoteoriinie
jestwyizolowana,komunikującasięjednostka,aleinterakcjamiędzy
przekazującymiprzyswajającymkulturę.ZdaniemBernsteina(1990a)
interakcjatazakładaistnieniepewnegostosunkupedagogicznegomiędzy
socjalizującymisocjalizowanymorazwymianęznaków.Znaczenie,według
Bernsteina,nieistniejejedyniewumysłachjednostek,alewświecie
podzielanymprzeznadawcęiodbiorcę.Badałon,jakzapośrednictwem
językajednostkaprzyswajapewneschematywiązaniaobiektóworaz
wytwarzastrukturyrozumieniaotaczającejrzeczywistości.Antonina
Kłoskowska(1981)wswojejteoriinazwałateschematyresiduami
interakcyjnymi.
Socjalizacja
Socjalizacjajestprocesem,dziękiktóremuczłowiekstajesięuczestnikiem
świataspołecznego,wyposażonymwsymbolicznenarzędziaumożliwiające
mufunkcjonowaniewnim.BernsteinpodzielałpoglądDurkheima,który
sądził,żepodstawąsocjalizacjijestkontrolaspołecznawyznaczająca
jednostceakceptowanespołecznieformyzachowania(Cook-Gumperz,
1973),zauważyłjednak,żefrancuskisocjolognieopisałsposobów,wjaki
kontrolatajestsprawowana.Bernsteinrozwinąłtozagadnienie,badając,
wjakisposób,zapośrednictwemśrodkówjęzykowych,przekazywanajest
wiedzaiznaczeniaważnedlajednostekjakoczłonkówgrupyspołecznej.
Socjalizacjajestpojmowanajakoprocesenkulturacji,jednakżezgodnie
zesposobemujęciakulturyprzezBernsteinainteresowałsięonnietym,
„co”jestprzekazywane,aletym,„jak”jesttoczynionewstosunku
pedagogicznym,któryjeststosunkiemtransmitującyprzyswajający
(Bernstein,1966).Bernsteinniezajmowałsięjednakżebadaniemprocesów
kształtowaniasięjednostkowychjaźniwtokusocjalizacji,takjakbyło
toprzedmiotembadańMeada,aleinteresowałsięzróżnicowaniemform
socjalizacjiwynikającymzusytuowaniasocjalizującychisocjalizowanych
wstrukturzespołecznej,tym,wjakisposóbsystemsymbolicznyjest
ustrukturyzowanywpewnychgrupachspołecznych,jakiwzórzachowań
symbolicznychprzekazywanyjestdzieckuwkontekstachsocjalizacyjnych
(Adlam,1977).
Kulturaastrukturaspołeczna
Kodytransmitująkulturę,alejednocześnieściślepowiązanezestrukturą
społeczną(por.Niżnik,1985),ponieważorientacjekodowefunkcją
miejscajednostkiwtejstrukturzeiwynikajązjejzróżnicowania(Hymes,
1968;Kłoskowska,1974;Hasan,1985,Heymann,1997).PraceBernsteina
dążyłydoodkrycia„mechanizmów,przezktórekulturaistruktura,działające
przezindywidualnedziałaniaitożsamości,przejawiająsięireprodukują”
(Gibson,1984,s.115).Bernsteinzakładał,żeistniejepewnastruktura
interpretacyjnaświata,któramasweźródłowdoświadczeniach