Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Dynamicznyrozwójbadańprowadzonychprzezbadaczyreprezentujących
odrębnesubdyscyplinysocjologiiorazwzrostpopularnościbadańistudiów
interdyscyplinarnychsprawiły,żecoraztrudniejszestajesięgromadzenie
wiedzydotyczącejżyciaspołecznego.Syntezaróżnorodnychpodejść
badawczychjestzadaniemtrudnym,alejednocześniepotrzebnym,czego
dowodemjestogromnapopularnośćpractakichsocjologówjakAnthony
Giddens.Tegozadaniapodjąłsięrównieżinnybrytyjskisocjolog,Basil
Bernstein(1924–2000),którywopracowanymprzezsiebiemodelutransmisji
kulturypołączyłelementywielukoncepcjiteoretycznych.Podtym
względemteoriatransmisjikulturyBernsteinastanowiznaczącyelement
dorobkusocjologiieuropejskiej.Wśródsocjologówbrytyjskichdrugiejpołowy
XXw.jedynieBernsteiniGiddenszdołalizbudowaćteorie,którewyznaczają
nowepodejściawbadaniuspołeczeństwindustrialnychiznajdują
zastosowaniewwieluobszarachbadawczych.
MiejsceteoriiBernsteinawsocjologii
OpracowanyprzezBernsteinamodeltransmisjikulturyjestdziełembardzo
oryginalnym.Practegosocjologaniemożnazamknąćwramach
określonegokierunkuteoretycznego.Mimożenajłatwiejdostrzegalnyjest
wnichwpływstrukturalizmu,możnatakżeodnaleźćinspiracjedziełami
MaxaWebera,EmilaDurkheimaiKarolaMarksa.WpływnamyśliBernsteina
wywarłypraceantropologów:BenjaminaL.Whorfa,EdwardaSapira,
BronisławaMalinowskiego,MaryDouglasorazlingwistów:Noama
Chomskiego,DellaHymesa,MichaelaA.K.Hallidaya,WilliamaLabova,
JoshuyFishmanaiRuqaiHasan.
Odpołowylat70.Bernsteinkoncentrowałsięnaanaliziestruktury
dyskursupedagogicznego,formachjegotransmisjiiprzyswajaniaoraz
naproblemachwładzyikontrolispołecznej.Czerpałinspiracjeijednocześnie
polemizowałzkoncepcjamizawartymiwpracachfrancuskichbadaczy,
MichelaFoucaulta(analizawładzy)iPierre’aBourdieu(analizaprzemocy
symbolicznej).Łączeniewieluelementówtakróżnorodnychperspektyw
badawczychorazniechęćBernsteinadowłączeniasięwrozwijającesię
nurtyczysubdysyplinysocjologicznepowodemodmiennych,często
sprzecznych,próbklasyfikacjijegoteorii.Badaczeokreślaligojako
marksistęifunkcjonalistę(King,1976;Sharp,1980;Golka,2007),
współczesnegodurkheimistę(Blackledge,Hunt1985;Jenks,1993),
strukturalistę(Atkinson,1995),społecznegokonstruktywistęiteoretyka,
któryczerpałzteoriipostmodernistycznych(Apple,1999),tego,któryłączył
strukturalizmzteoriąkonfliktu(Close-Thomas,1995),symboliczny
interakcjonizmGeorge’aHerbertaMeadazfenomenologiąAlfredaSchütza
(Atkinson,1985).
TrudnościzprzyporządkowaniemteoriiBernsteinadookreślonego