Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Zrównoważonyrozwój
29
ków),jakikrajowej(dostępdostolicyiinnychregionów),atakżemiędzy-
narodowej;
nowymwyzwaniem,pomimożewyrównywanieżnicregionalnychjest
deklarowaneodpoczątkuistnieniaUE,toproblemniejestrozwiązany,
anawetnasiliłsięwzwiązkuz:
globalizacją,potęgującązróżnicowaniewtempieipoziomierozwoju
gospodarczego,
rozszerzeniemUniiEuropejskiejonowekraje,znaczniesłabiejrozwinięte
niżwcześniejszekrajeczłonkowskieUE.
Sprostanietemuwyzwaniuwymagazastosowanianowychmetodiinstrumen-
tów,dużoskuteczniejszychniżdotychczaswykorzystywane.
1.3.Zrównoważonyrozwój
Dotychczasowymodelrozwojucywilizacyjnegoświatajestcorazpowszechniej
krytykowanyzuwaginarosnącezagrożenieśrodowiskanaturalnego.Działanie
zmierzającedoproekologicznegorozwojujestutrwalanewświadomościwspół-
czesnychspołeczeństwodponadtrzydziestulat.Wzakresieczynnościmających
zapewnićbezpieczeństwoekologicznemożnawyróżnićdwanurty.Pierwszykon-
centrujesięnaochronieśrodowiska,nakazująckoniecznośćeliminacjilubzmniej-
szeniadominimumzagrożeńspowodowanychprzezskażenieizanieczyszczenia
środowiska(podejścietradycyjne,defensywne),drugiwyrażamyślenieidziałanie
perspektywiczne,wskazujenakoniecznośćzmianyhierarchiiwartościidziałań,
któredoprowadządowyeliminowania(zminimalizowania)zagrożeń(ideazrówno-
ważonegorozwoju)39.
Ideazrównoważonegorozwoju(sustainabledevelopment)harmonijniekojarzy
ładekologiczny,ekonomicznyispołeczny.Przesłaniemtejorientacjijestdążenie
dozapewnieniaciągłegorozwojuspołeczno-gospodarczegobezszkodydlaśrodo-
wiskaizasobównaturalnych,odktórychjakościzależyprzyszłyrozwójspołeczny.
Koncepcjazrównoważonegorozwojuformułowanajestodkońcalatosiem-
dziesiątychubiegłegowiekuwnastępstwiekrytycznychraportówONZostanie
cywilizacji.PojęcietozwiązanejestzosobąGroBrundtland,któraod1987roku40
zaczęłarozpowszechniaćjegoistotęinadałatejideiwymiarpolitycznyorazprawny41.
39Za:Encyklopediazagadnieńmiędzynarodowych,pracazbiorowapodred.E.Cały-Wacinkiewicz,
R.Podgórzańskiej,D.Wacinkiewicza,WydawnictwoC.H.Beck,Warszawa2010,s.612.
40PorazpierwszytermintenużytowraporcieOurCommonFuture,przygotowanymprzezUN
WorldCommissiononEnvironmentalandDevelopment,NewYork1987.
41Terminzrównoważonyrozwójjestujętywaktachprawnychonajwyższejrandzewielupaństw,
takżewKonstytucjiRP(art.5).Częstowpolskiejliteraturzejakosynonimdlazrównoważonegoroz-
wojustosujesięterminekorozwój(terminutegoużytoporazpierwszyw1972r.nakonferencjiONZ
wSztokholmie)lubtrwałyrozwój.Niesątojednaksynonimy.Wliteraturzeświatowej,wregulacjach
unijnychorazwdokumentachprogramowychstosujesięterminsustainabledevelopment.