Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
1.Nowewyzwaniastojąceprzedtransportem
Zrównoważonyrozwójdefiniowanyjestjakohprawodozaspokojeniaaspiracji
rozwojowychobecnejgeneracji,bezograniczeniaprawaprzyszłychpokoleńdo
zaspokojeniaichpotrzebrozwojowych”42.Szerzejujmując,jesttohproceszmian,
wktórymwykorzystaniezasobów,kierunekinwestowania,orientacjarozwoju
technologicznegoorazzmianyinstytucjonalnesązharmonizowaneizwiększają
zarównoobecny,jakiprzyszłypotencjałdlazaspokojeniapotrzebiaspiracjiludz-
kich”43.
Zrównoważonyrozwójstałsięstrategiąglobalną,którejpodstawowymwy-
zwaniemjestoszczędnośćenergii,ograniczanieszkodliwychemisji,efektywne
wykorzystaniewszelkichzasobów,zachowaniezasobówludzkich,właściwewyko-
rzystanieprzestrzeniorazkonsensusspołeczny.Źródłemwyróżnieniazrównowa-
żonegorozwojujakowspółczesnegowyzwaniacywilizacyjnegojestzjawiskonasi-
lającejsięnierównowagipomiędzyrozwojemspołeczno-gospodarczymastanem
zasobównaturalnych,coniesiezasobąpoważneryzykoniestabilnościekonomicz-
nej,ekologicznejorazspołecznejipolitycznej.Miernikiemtejnierównowagijest
takzwanyśladekologiczny(ang.ecologicalfootprint),będącysyntetycznymwskaź-
nikiemzapotrzebowanianazasobyziemi.Tenśladwciąguostatnich45latuległ
podwojeniu,odchylającsięw2007rokuodpoziomuekologicznejrównowagi
oblisko50%44.
Brakoczekiwanegopostępuwrealizacjiideizrównoważonegorozwojuuświa-
domiłwieluosobom,żewymagaonapodejściacałościowegodorozwiązywania
problemówtriady,którątworzą:środowisko,ekonomiaispołeczeństwo.Relacje
ekonomiczne,ekologiczneispołecznesąwkoncepcjizrównoważonegorozwoju
traktowanerównorzędnie(rys.1.3.1).
Wymógholistycznego(całościowego)podejściadorozwojuwspółczesnejgospo-
darkiwywołujewieledylematównaturyteoretycznej,azwłaszczapragmatycznej.
Ekonomiścizwracająuwagę,żewymaganiarozwojuspołeczno-gospodarczego
orazekologicznegoznajdująsięczęstowsprzeczności.NoblistaJ.K.Galbraith
podkreślił,żedziałaniazwiązanezochronąśrodowiskahzeswojejnaturyznajdują
sięwkonflikciezsiłąmotywacyjnągospodarkirynkowej”45.Dylematydotyczą
równieżwyboruścieżekrozwoju:rozwójzrównoważonyczymaksymalizującydo-
brobytspołeczny.Nasprzecznośćinteresówwpolitycezrównoważonegorozwoju
zwróciłatakżeuwagęCatherineDay46,któraprzekonuje,żedlaosiągnięciarów-
nowagipomiędzycelamiekonomicznymi,społecznymiiśrodowiskowymikonieczna
jestrównowagamiędzyżnymiinteresamiicelami.Tosąwyzwaniawymagające
42Ourcommon…,dz.cyt.
43Za:J.Short,Environment,GlobalandLocalEffects.TransportGrowthinQuestion,12th
InternationalSymposiumonTheoryandPracticeinTransportEconomics.ECMT
,Lisbon1992.
44J.W
.Pietrewicz,Ochronaśrodowiskawwarunkachprocesówglobalizacji,OWSGHwWarszawie,
Warszawa2011,s.71.
45Tamże,s.75.
46C.Day,SectorIntegrationandSustainableDevelopment,ConferenceonGoodPracticein
IntegrationofEnvironmentintoTransportPolicy,Brussels2002.