Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
ObszarRzeszypowiększyłsięw1939r.przezaneksjęKrajuNiemnazKłajpedą,
anastępnieczęściterytoriumpaństwapolskiego,tj.województwpomorskiego,po-
znańskiego,łódzkiego,śląskiego,zachodniejczęściwojewództwakrakowskiego,
atakżeczęścibiałostockiegoorazpółnocnychizachodnichkrańcówwojewództwa
mazowieckiego.
DużaczęśćnniemieckiegoWschodu”znalazłasiępoIIwojnieświatowejwgra-
nicachPolski.Przejętazostałasiećosadnicza,siećkomunikacyjna,urządzeniawy-
korzystywanewtransporcie,awięcto,costanowiłoramyprzestrzennedziałańgo-
spodarczychispołecznychwnowychgranicachpolitycznych.Zewzględujednakna
powstałewcześniejcałościgospodarcze,podziałynajednostkiadministracyjne-co
znajdowałowyrazwstatystykach-branesąpoduwagęobszary,którenieznajdująsię
obecniewgranicachPolski.StądteżuwzględnionotęczęśćPrusWschodnich,która
należydoLitwyiRosji.TakżeBerlinzajmowałważnemiejscewstosunkachtranspor-
towychwschodnichprowincji.
Opróczadministracyjnychpodziałównaprowincje,rejencjeipowiatywodniesie-
niudokoleiznaczeniemapodziałnaokręgidyrekcyjne.Ponadtostatystykiprzewo-
zówwyróżniałyokręgiprzewozowe.
ZarównoprzedIwojnąświatową,jakiponiejobszarobejmowanynazwąnnie-
mieckiegowschodu”byłprzedmiotemszczególnejuwagiczynnikówpolitycznych
zewzględunazagrożonątamnniemczyznę”isłabośćgospodarczą.Ztychpowodów
uważano,żewymagapomocyzestronypaństwa.NajpierwbyłatopomocdlaPrus
WschodnichnastępnierozszerzonanainnewschodnieprowincjepodnazwąOsthilfe.
WbudżetachkrajowychPierwszejRzeszyprzeznaczanośrodkinarealizacjętejpomo-
cy,takżewdziedzinietransportu.
Obszar,októrymtumowa,byłzróżnicowanypodwzględemgospodarczym.Wpo-
łudniowejczęści,naDolnymiGórnymŚląsku,znaczeniemiałogórnictwoiprzemysł.
Wśrodkowejipółnocnejczęścidominowałorolnictwoigospodarkaleśna.Wymie-
nionedużemiastapełniłyfunkcjęośrodkówusługiprzemysłu.Turystyka,jakoczęść
sektorausług,rozwijałasięszczególnienawybrzeżumorskimiobszarachgórskich.
Zajmującsięproblemamitransportu,mamydoczynieniazprocesamipowszechny-
mi,procesamidotyczącymiściślejNiemiecitymi,któredotycząwschodnichprowin-
cji.Zgodnieztematempracaskupiasięprzedewszystkimnatychostatnich.
Wodniesieniudopostęputechnicznegoiorganizacyjnegowdziedzinietransportu
wewschodnichprowincjachnależyodpowiedziećnapytanie,jakibyłicowarunko-
wałojegopoziom.Jeślichodziopolitykęgospodarczą,trzebastwierdzić,czymiała
onajakieśszczególnecechywobecwschodnichprowincji.Przezporównaniezrozwo-
jemtransportunaterytoriumcałychNiemiecmożnabędzieokreślićstopieńrozwoju
transportuwprowincjachwschodnich.
Rozwójtransportuwlatachmiędzywojennychstanowikolejnyetapprocesume-
chanizacji,któryrozpocząłsięwXIXwiekuwdziedzinieżeglugiśródlądowejipo-
15
