Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
życzyszjechać?
DoCzehryna.
Jaksobiepościelesz,taksięwyśpisz.Ordyńcyodwiodącięchoćby
dosamychŁubniów,botakimająrozkaz.Starajsięjeno,żebyichtwój
książęnapalniekazałpowsadzać,cobyzKozakamipewnouczynił.
DlategoteżidaliciTatarów.Hetmanciikoniatwegokazałoddać.
Bywajżezdrów,awspominajnasdobrzeiksięciukłaniajsię
odnaszegohetmana,ajeślibędzieszmógł,togonamów,byprzyjechał
Chmielnickiemusiępokłonić.Możełaskęznajdzie.Bywajzdrów!
Skrzetuskisiadłnawóz,któryordyńcyotoczylizarazdokoła
iruszonowdrogę.Przezrynektrudnobyłoprzejechać,bocały
zapchanybyłZaporożcamiiczernią.Jedniidrudzywarzylisobie
kaszę,śpiewającpieśniozwycięstwieżółtowodzkimikorsuńskim,
ułożonejużprzezślepców-lirników,którychmnóstwopościągało
zewsząddoobozu.Międzyogniamiobejmującymikotłyzkasząleżały
tuiowdzieciałapomordowanychkobiet,nadktórymiodbywałasię
wnocyorgia,lubsterczałypiramidkizgłówuciętychpobitwie
zabitymirannymżołnierzom.Ciałaoweigłowypoczynałysięjuż
psućiwydawaćzgniłyzapach,któryjednakżeniezdawałsiębyć
wcaleprzykrymdlazgromadzonychtłumów.Miastonosiłonasobie
śladyspustoszeńidzikiejswawoliZaporożców;oknaidrzwibyły
powyrywane;zdruzgotaneszczątkitysiącznychprzedmiotów
pomieszanezkwapiemisłomązawalałyrynek.Okapydomów
przybranebyływisielcami,powiększejczęścizżydostwa,atłuszcza
bawiłasiętuiówdzie,czepiającsięnógwisielcówihuśtającsię
nanich.
Wjednejstronierynkuczerniałyzgliszczapogorzałychdomów,
amiędzynimifarnegokościoła;odzgliszczbiłojeszczegorąco
ipodnosiłysiędymy.Wońspaleniznyprzenikałapowietrze.
Zaspalonymidomamistałkosz,obokktóregopanSkrzetuskimusiał
przejeżdżać,itłumyjasyrupilnowaneprzezgęstestrażetatarskie.Kto
sięzokolicCzehryna,CzerkasiKorsunianiezdołałschronićlubnie
padłpodsiekierączerni,tenposzedłwłyka.Byliwięcmiędzyjeńcami
iżołnierzewzięciwniewolęwobubitwach,imieszkańcyokoliczni,
którzysiędotądniemoglilubniechcielidobuntuprzyłączyć,ludzie
zeszlachtyosiadłejlubzeszlacheckiegogminu,podstarościowie,
oficjaliści,chutornicy,drobnaszlachtazzaściankówobojejpłci
idzieci.Starcówniebyło,boich,jakoniezdatnychnasprzedaż,
Tatarzymordowali.Pozagarnialionirównieżcałewsieiosadyruskie,
