Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Sytuowaniesięwpolubadawczym
51
biograficznympodejściuwbadaniachedukacjidorosłych.WPolsce
wątektenpodjętyzostałwpracachbadawczychm.in.OlgiCzer-
niawskiej(2005),ElżbietyDubas(2014),EwySkibińskiej(2006),
JoannyStelmaszczyk(2012),JoannyGolonki-Legut(2015),Moni-
kiSulik(2012)orazJoannyWawrzyniak(2009).Niezwykleważne
publikacjeJózefaKargula(2001),którypodjąłsięopracowa-
niaprzesłanekdoteoriiedukacjicałożyciowej.Donajważniejszych
współczesnychteoriiuczeniasięosóbdorosłychmożnatakżezali-
czyćteorięcyklówżyciaicyklówuczeniasięJohnaHerona(1992),
zwanąteżteoriąuczeniasięemocjonalnego,orazteoretyczneprace
autorstwaMarkaTennanta(2012),Jerome’aBrunera(1990),Ho-
wardaGardnera(1983),RobinaUchera(1992),JeanLaveiEtienne’a
Wengera(1991)orazRobertaKegana(2009).
Opisanepowyżejidee,koncepcjeiteorieuczeniasięsygnali-
zująnieprzebranebogactworóżnychujęćomawianegozjawiska.
Wydawaćbysięmogło,żeniemamiejscanakolejneteorieczy
noweodczytaniastarychpodejść,bowszystkozostałojużpowie-
dziane.Nicbardziejmylnego.Następnepokoleniabadaczyprowa-
dząnieustanneanalizy,którewykazująprawdziwośćbądźbłęd-
nośćteoriiuczeniasię(por.Engeström&Sannino,2010).Niektóre
znichoparłysiękrytyce,podczasgdyinnestraciłynaaktualno-
ściizostałyporzucone.Niewytrzymałynaporulepszychwyjaśnień
icelniejszychujęćpozwalającychzrozumieć,czymjestuczeniesię
(por.Knowles,1975,1980;Knowlesiin.,2009).Jeszczeinneprze-
szłyszeregzmian,aswojądojrzałąpostaćprzybrałystosunkowo
niedawno(por.Jarvis,1987,2006;Kegan,2009;Mezirow,2009).
Zachęcatodotworzeniaautorskichteoriiuczeniasię.
Wliteraturzeprzedmiotuistniejeniezliczonaliczbadefinicji
tego,czymjestzjawiskouczeniasię.Niemazatemanimożliwości,
aniteżpotrzebyprzywoływaniawszystkichtychujęć.Zamiasttego
zasadnewydajesięprzedstawienieogólniejszychkwestiiitychroz-
strzygnięć,którekoniecznedonakreśleniakontekstupodtwo-
rzonąteorięuczeniasięstawaniaosobąstarą.
Zwynikówanalizymodeli,koncepcjiiteoriiuczeniasię,które
obecnewnaukachspołecznych,wyłaniająsiędwanajbardziej
ogólneujęciategozjawiska.Dlaosobyniezaznajomionejztymza-
gadnieniemmówienieouczeniusięwywołujeskojarzenia,którenaj-
częściejłącząjezindywidualnymprocesem-zachodzącymwinsty-
tucji,mającymswójpoczątekikoniec,adotego,będącymwynikiem