Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sięnaanaliziestrukturywewnętrznejpartii3,pozostawiającnadalszym
planiejejinterakcjezotoczeniem,jakimjestsystempartyjnyczyszerzej
-systempolityczny.Podstawowymzałożeniemtegonurtujestpostrze-
ganiepartiipolitycznejjakodobrowolnegostowarzyszeniaposiadającego
wewnętrznąorganizacjęinastawionegonarealizacjęokreślonychcelów
iinteresów.Wtymujęciuanalizujesięzazwyczajtakiekwestie,jakstruk-
turawewnętrznapartii,relacjamiędzyelitąpartii(przywódcami,repre-
zentacjąparlamentarną)aczłonkamiiaktywistami,ideologiapartiiijej
programorazhistoriapartiijakoorganizacji.Drugi,funkcjonalnynurtde-
finicjipartiipolitycznychkoncentrujesięnaopisiezadań,jakiepartiama
dowypełnieniawsystemiepolitycznympaństwa.Ztegopunktuwidzenia
badaćnależyusytuowanieirolępartiiwsystemiepartyjnymdanegopań-
stwaorazto,czywypełniaonaprzynależnejejfunkcje:(1)artykulacji
iagregacjiinteresówipotrzeb,acosięztymwiąże-mobilizacji,integra-
cjiiidentyfikacjielektoratu;(2)funkcjewyborcze;oraz(3)funkcjerzą-
dzeniaalbokrytykirządzącejpartiizperspektywyopozycji4.
Wkontekściepodjętejprzezemnieproblematykiważnesąobatypyde-
finicjipartiipolitycznejwymienianeprzezHerbuta,czylipodjęciebadań
naobupłaszczyznach:strukturalnejifunkcjonalnej.Analizującbowiem
konkretnąpartiępolityczną-jejpowstanie,rozwójiupadek,należyzjed-
nejstronyzastanowićsięnadstrukturąsamejpartii,jejwewnętrznąor-
ganizacją,historiąiideologiąorazumiejscowieniemnasceniepartyjnej,
zdrugiejzaśzbadać(tuszczególniewkontekściejejupadku)zakresfunk-
cjipełnionychprzezniąwsystemiepartyjnymipolitycznympaństwa.
Partiapolitycznasensustricto
Dlapotrzebtejpracypartiapolitycznabędziedefiniowanajakoorgani-
zacjaodobrowolnymczłonkostwie,posiadającasformalizowanąstrukturę
wewnętrzną,będącaogniwempośredniczącymmiędzyspołeczeństwem
apaństwem,dążącanapodstawieprogramupolitycznegodozdobycia
3Takiebadaniajakojedenzpierwszychprzedstawiłwswymklasycznymjużstu-
diumRobertMichels(2001[1915]).
4Wliteraturzepolitologicznejklasyfikacjiiopisufunkcjipartiipolitycznych
podejmujesięwieluautorów;zob.np.MarekSobolewski(1977:297-312),Martin
SeymourLipsetiSteinRokkan(1993:102,103),KonstantyWojtaszczyk(1998:20),
MarekChmaj(2001:53-75),WojciechSokół(2003a:65-83),KatarzynaSobolew-
ska-Myślik(2004:23-28),AndrzejAntoszewski(2005:34-41),WaldemarWojtasik
16
(2006:81-101).
