Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Procesinstytucjonalizacjipartiipolitycznej
Badanieprocesuinstytucjonalizacjipartiipolitycznejumożliwiazjed-
nejstronyanalizęjejstrukturywewnętrznej,pozwalaprzyjrzećsięetapom
idynamicejejrozwojuorganizacyjnego-odpowstaniaprzezrozwójku
ewentualnemuupadkowi.Zdrugiejstronydajeszansęzwróceniauwagi
najejdziałaniazwiązanezprzystosowaniemsięiwspółpracązotocze-
niem,wrelacjidopotencjalnegoelektoratu,doinnychpartiiwsystemie
partyjnym,dopaństwaiorganówwładzy22.Wtrakcietejanalizytrzeba
pamiętać,żeinstytucjonalizacjapartiipolitycznejjestzjawiskiempożą-
danym,gdyżnpartiepolityczneoznacznympoziomieinstytucjonalizacji
sąlepiejprzystosowanedoradzeniasobieznowymiproblemami,[a]pro-
cesichadaptacjidonowejsytuacjijestłatwiejszyimniejkosztowny”
(Herbut2002:42;por.takżeHuntington1965:394).Jednocześniepartia
zinstytucjonalizowana,otrwałejstrukturzeorganizacyjnej,kierującasię
spójnymprogramempolitycznymcieszysięlojalnościązarównoswoich
członków,jakizwolenników(wyborców),acoważniejsze-stajesięce-
lemsamymwsobie23,anieśrodkiemdoosiągnięciaokreślonychkorzy-
ściczyzaspokojeniainteresówswoichczłonków(Huntington1965:397;
Huntington1968:12-17;Selznick1984:5-22).Oznaczato,iżaktorzy
działającywramachpartiipolitycznejorazjejsympatycyidentyfikują
sięznią,podzielająjejwartościitymsamymsązainteresowanizapew-
nieniemjejprzetrwaniajakoinstytucjiaktywnejnasceniepolitycznej.
Innymisłowy,partiazinstytucjonalizowanatotaka,którakierujesięwy-
pracowanymiproceduramiwewnętrznymiorazjeststabilnaiłatworoz-
poznawalnawdanymsystemiepartyjnym.
Wpolitologiimożnawyróżnićzaledwiekilkakoncepcjiinstytucjona-
lizacjipartiipolitycznych.VickyRandalliLarsSvåsandzauważyli,że
choćwielemówisięipiszeopotrzebieinstytucjonalizacjipartiipolitycz-
nych,brakujespójnejteoriitegozjawiska(Randall,Svåsand2002:6).
Większośćautorówpowołujesięnakryteriainstytucjonalizacjiwypra-
cowaneprzedewszystkimprzezAngeloPanebianco(1988)lub,rzadziej,
przezSamuelaHuntingtona(1965;1968)24.Dwieinnewymienianewli-
22OpodobnychfunkcjachanalizyprocesuinstytucjonalizacjipartiiwspominaKa-
tarzynaSobolewska-Myślik(2004:42).
23Procesprzekształceniasiępartiipolitycznejzenśrodka”doosiąganiaceluwcel
samwsobieokreślanyjestmianeminfuzjiwartości(Herbut2002:49).
24Zob.np.Sroka2000:83,86,87;Herbut2002:47-55passim;Antoszewski,
Herbut,Sroka2003:131;Sobolewska-Myślik2004:44-45;Lewis1994:781-782;
Maor1998:257-259;Hopkin1999:12,13;Lewis2000:120-121.
23
