Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WedługHuntingtonajestdużobardziejprawdopodobne,iżorganizacja,
któraprzetrwała100lat,przetrwakolejnyrok,niżto,żeorganizacja,która
istniejedopierorok,przetrwakolejny,ninstytucjebowiemniesąkreowa-
nezdnianadzień”(Huntington1965:395).Wmoimprzekonaniuwiek
organizacjiliczonywlatachjestwskaźnikiemmałoużytecznym,szcze-
gólniewkrajachpostkomunistycznych,gdzieprzytłaczającawiększość
partiipolitycznych,próczdawnychugrupowańkomunistycznychoraz
ichsojusznikówzczasówzimnejwojny,tworzonajestodpodstaw.Także
doświadczenietychpaństwpokazuje,żepartieistniejącestosunkowodłu-
gonasceniepolitycznejniezawszesąwstanieprzetrwać.Możnasobie
takżewyobrazićorganizacjęistniejącąwielelatpodprzewodnictwem
charyzmatycznegolidera,którapojegoodejściuupada.Podsumowując,
lataistnieniaorganizacjimogącoprawdasugerować,żejestonazdolna
doreagowanianazmianyotoczenia,alenapewnoniesątegogwarantem.
SłabośćtegomiernikazdawałsięzresztądostrzegaćisamHuntington,
wprowadzającinnymiernikwiekuorganizacji-miernikzmianpokole-
niowychwniejzachodzących.Jeżelibowiemzmienisięprzywództwo
partii,aonasamapozostanieaktywnymuczestnikiemżyciapublicznego,
będzietooznaczało,żejestwartościąsamąwsobieiważniejszesąwniej
rolespołeczne,anieludziejewykonujący.Wreszcietrzecim,ostatnim
wskaźnikiemwiekuorganizacjijestjejzdolnośćdoprzyjmowanianasie-
bienowychfunkcjiipełnienianowychról(np.opozycjiirządu).Podczas
gdywiekorganizacjiliczonywlatachmożezostaćuznanyzapośredni
wskaźnikzdolnościprzystosowawczychorganizacji,wskaźnikidrugi
itrzecisąwskaźnikamibezpośrednimii,szczególniewkrajachtransfor-
mującychsię,bardziejmiarodajnymi.
(2)Organizacjebardziejzłożonecharakteryzujewyższystopieńinsty-
tucjonalizacji,atozwiększaichstabilność.Zróżnicowaniewewnętrznej
strukturypartiipolitycznejiprzypisanieposzczególnymjejsegmentom
jasnozawartychwstatuciefunkcjisprzyjastabilnościpartii,ponieważ
wprowadzaklarowneregułyjejfunkcjonowaniaipowodujedepersonali-
zacjępodejmowaniadecyzji(oznaczato,żejednostkipodejmujądecyzje
niezewzględunaswojezasługi,leczzewzględunafunkcjepełnione
wramachorganizacji).Zbytrozbudowanaizależnaodbiurokracjipar-
tyjnejstrukturamożejednakprowadzićdoinercjiiniemocydecyzyjnej.
(3)Poziominstytucjonalizacjiorganizacjipolitycznejwzrastawrazzjej
autonomizacją,niezależnościąodinnychorganizacji(np.kościołów,
związkówzawodowych,grupinteresów,itp.).Wtedynwyostrzająsię”jej
własneceleiwartości,któremożnabeztruduodróżnićodcelówiwarto-
ściinnychorganizacjispołecznychczypolitycznych.Ważnymaspektem
25
