Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Sprawiedliwośćwróżnychwymiarachwiedzynaukowej
Sprawiedliwośćjestpojęciemfunkcjonującymwwieludyscyplinachnauko-
wychzobszaruhumanistycznegoispołecznego.Rozważanianajejtematpro-
wadząfilozofowie,teolodzy,prawnicy,pedagodzyipsychologowie.Analizując
jąwwymiarzeparadygmatunaukowego,szczególnieważnejestodwołaniesię
dojejpodstawfilozoficzno-prawnych.Umożliwiatoprzeniesienieparadygma-
tusprawiedliwościnapłaszczyznępedagogiczną.Przystępującjednakdointer-
pretacjiomawianegoparadygmatu,należypodkreślićjegodualizm.Wskrajnym
podejściudosprawiedliwości,możnawyróżnićjejaspektretrybutywnyinapraw-
czy.Właśnietakiezałożenieukierunkowujepodjęteturozważania.
1.1.Paradygmatsprawiedliwościwwymiarzeprawnym
Sprawiedliwościniedasięomawiać,pominąwszyzagadnieniaprawne,któ-
rychpodwalinnależydoszukiwaćsięwfilozofii.Inspiracjędopodjęciarozważań
natematsprawiedliwościstanowipoglądCh.Perelmana(1959),wedługktórego
prawopowinnostaćnastrażysprawiedliwości.Prowadzoneanalizywtympod-
rozdzialeopracowaniabędązmierzałydowbudzeniarefleksjinadtątezą.
1.1.1.Przemianywewspółczesnymwymiarzesprawiedliwości
Współcześniesprawiedliwośćkojarzysięprzedewszystkimztradycyjnym
modelemsądownictwa,czyliwymiaremsprawiedliwości,którywedługZ.Cze-
szejko-Sochackiego(1999)niezostałdotychczasprawniezdefiniowany.Ogólnie
możnajednakprzyjąćdwasposobyjegointerpretacji.Pierwszyznichodnosi
siędoistniejącychnormprawnych,adruginawiązujedoaspektówformalnych,
arozumianyjestjako,,działalnośćsądów,którapoleganarozstrzyganiuspraw
karnychicywilnych”(H.Zięba-Załucka,2002,s.275).Niezależniejednakod
przyjętejperspektywy,wwymiarzesprawiedliwościjesttylkomiejscenaroz-
strzyganiekonfliktówprawnych,anierozwiązywanieich.
PodkoniecXXwiekuzaczętodośćintensywniekrytykowaćpolskiesądow-
nictwo,uznającjezaniewydolneiniezaspokajająceoczekiwańspołeczeństwa
(L.Morawski,1993;A.Siemaszko,1996;Z.Czeszejko-Sochacki,1999).Nieste-
tywostatnichlatachtekrytyczneuwaginasiliłysięjeszczebardziej(B.Aharon,
