Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Paradygmatsprawiedliwościwwymiarzeprawnym
21
tywnedotyczącerestytucjipojawiłysięw1953roku,traktującjakowarunek
probacyjnywsprawachzudziałemnieletnichidorosłychprzestępców.Wprakty-
cezałożeniasprawiedliwościnaprawczejzaczętostosowaćod1986roku,dzięki
pozytywniezweryfikowanejewaluacjipilotażowychprojektówmediacyjnych.
Wceluzapewnieniawysokiejjakościprocedurnaprawczychorazwyelimino-
waniasytuacji,wktórychsprawcywsposóbinstrumentalnymoglibytraktować
swojeofiary,w1989rokupowołanopierwszągrupępraktyków,którzyopraco-
walistandardyTOA.DziesięćlatpóżniejTOAzostałowłączonedoprocedurpo-
stępowaniakryminalnego.Sędziowie,prokuratorzyipolicjazostalizobligowani
doinformowaniastronkonfliktuprawnegoomożliwościbraniaudziałuwróż-
nychformachsprawiedliwościnaprawczej.Nasędziówiprokuratorównałożo-
nododatkowoobowiązekdokonywaniaanalizydanychprzypadków,awtych
uzasadnionych-proponowaniastronomudziałuwformachsprawiedliwościna-
prawczej.Prawoniemieckienieograniczamożliwościpodjęciadziałańrestytu-
cyjnychprzezzainteresowanestronydokonkretnychwykroczeń,dlategowokoło
80-90%sprawmożliwejestzainicjowaniedialogumiędzysprawcąiofiarą.Oso-
bapokrzywdzonamożeubiegaćsięouzyskanieodsprawcyzadośćuczynienia
finansowegolubemocjonalnego,gdyżTOAmająsłużyćprzedewszystkimelimi-
nowaniulubredukowaniuskutkówprzestępstwa.Jeżelisprawcapodejmujedzia-
łanianaprawcze,którewcałościlubczęścirekompensująosobiepokrzywdzo-
nejskutkiczynuzabronionegoprawnie,lubczynistaraniawtymcelu,sądmoże
złagodzićwymierzanąkarę.Wyjątekstanowisytuacja,gdysprawcygrozikara
pozbawieniawolnościpowyżejrokulubwysokagrzywna.WNiemczechudział
wTOAniejestobligatoryjny.Stronyniemusząustalaćwarunkówporozumienia
wobecnościmediatora,prawnika,czyinnejtrzeciejbezstronnejosoby.Spotkanie
mediacyjnemożeodbywaćsiępozasądemlubspontanicznieprzebiegaćpod-
czaspostępowaniasądowegozudziałemsędziego,czyprokuratora.Stronymają
możliwośćwyboruodpowiadającejimformyTOA,wśródktórychsą:mediacje,
konferencjeikoła,prowadzonewtokuspotkańbezpośrednichlubpośrednich
(listownie,internetowo,telefonicznie)(A.Hartmann,2010).Gromadzonedane
statystycznewskazują,żewiększośćprowadzonychTOAdotyczysprawzudzia-
łemnieletnichimłodocianych(J.Mutz,2000),cozpunktuwidzeniaprocesu
resocjalizacjizasługujenapowieleniewinnychkrajach-wtymwPolsce.
WPolscepraktycznąrealizacjęideisprawiedliwościnaprawczejrozpoczęli
członkowieZespołuds.ProwadzaniaMediacjiwPolsce,działającyprzyStowa-
rzyszeniuPenitencjarnym,,Patronat”.Opierającsięnadoświadczeniachniemiec-
kichmediatorów,przygotowanoprogrammediacyjnyskierowanydonieletnich
iosóbprzeznichpokrzywdzonych.Wrezultaciedużegozainteresowaniaosób
zajmującychsięwspieranieminnychwsytuacjachkonfliktowych,w2000roku
powołanodożyciaPolskieCentrumMediacji.Dziękipodejmowanyminicjaty-
womwydanoKodeksEtykiMediatora,zaczętozakładaćkolejnestowarzyszenia