Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
bzadajesięnierazprzedmiotowiA,dlategożeposiadacechęa,atakże
przedmiotowiB,dlategożeposiadacechęb.WtedyprzedmiotyAiBmają
nazwęwspólną,alecechwspólnychmogąniemieć.Wtakimwypadkuistnieje
nazwax,aleklasyprzedmiotówXniema.Takisposóbpostępowania,właściwy
mowiepotocznej,nierazznaukąniemającejnicwspólnego,niestającym
nawyższymstopniuprecyzjipojęciowej,możnabynazwaćdominowym:
podobnyjestbowiemdopostępowaniawgrzewdomino,gdziekamieńdokłada
siędokamienianapodstawiepołowicznegopodobieństwaiprzeztoosiągasię
szeregkamieni,wktórymsąsiedniesądosiebiepodobne,adalszenatomiast
mogąnicniemiećwspólnego(Markiewicz,1965).
Przekładającpowyższenainteresującenastutajterminy
iprzedmiotydyskursu,powiemy,żedokonalibyśmytakiej
wyobrażeniowejwariacjiàlaHusserl(wceluodnalezieniaeidosu
stresu),wktórejstosujesięoczywisteiustaloneprzezpewne
koncepcjeideeopartenakonkretnychteoriach.Konkluzja,
żeniektóreterminyiskorelowaneznimizjawiskanależące
doWittgensteinowskiejrodzinyzostałybyjedyniefragmentarycznie
opracowanie,stajesięoczywista.Samdyskurspsychologiczny
„raczkujący”naprzełomiewieków,ujmującwielokroćzjawiska
zbliżonedofenomenustresu,nieproponujejeszczejegokoherentnej
teorii.Słowem,wpierwszejfazie,niejakowstępudonaukiostresie,
jakąznapsychologia,interesującenastutajpojęciezostajewtopione
wróżnorodnąproblematykęinaprzełomwjegobadaniachnależy
jeszczepoczekać.Czasnakonceptualizacjęiopracowanie
teoretyczne,naprzedstawieniekonkretnejwykładni,mogącej
jednakżewywołaćkontrpropozycjeirozpocząćprocesfalsyfikacji
jeszczenienadszedł(mowaoczywiścieolatach50.i60.
XXstulecia).
RównieżpostawaTatarkiewiczamawyczulićreprezentantów
naukszczególnieocharakterzeantropologicznym,którzy
niejednokroćniestosowalisiędoregułlogikiielementarnychzasad
posługiwaniasięjednoznaczniepojmowanymiterminami,coteż
miałonegatywnywpływnaformułowaniepoprawnychwniosków.
Naukaoczłowiekuizwiązanyzniądyskurssąszczególnienarażone
nanieprecyzyjnośćiniejasnośćpojęć,któreskładająsięnato,
corozumiemytutajprzezsystemjęzykowyijegoparole.Już
odmomentupostulowanegoprzezfilozofówpozytywistycznych,
apóźniejteżmetodologówskupionychwokółWiener
Kreis,narracjomnienaukowym,awięcnieopartymnamodelunauk
formalnychlubempirycznych,zarzuconototalnybrakprecyzji
wstosowaniupojęć,formułowaniezbytwąskichlubzbytszerokich
