Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Defnicjaikryteriadiagnostyczneuzależnieńbehawioralnych
27
rzeczywistychproblemówwtymobszarze.Uzależnieniabehawioralnemają
bowiembardzozłożonąiheterogenicznąnaturę,którajestczęstozaniedbywana
narzeczuproszczonychopisówcodziennychzachowań(Billieuxiin.,2015b).
1.2.Defnicjaikryteriadiagnostyczne
uzależnieńbehawioralnych
Wpowszechnymużyciuterminnuzależnieniabehawioralne”oznaczaróżneza-
chowaniapodejmowanenietylkodlaprzyjemnościczyrozwojuwłasnychzainte-
resowań,lecztakże(lubprzedewszystkim)wceluzredukowaniawewnętrznego
napięciairegulowanianieprzyjemnychstanówemocjonalnych.Wobectakichza-
chowańczęstoużywasięokreśleńalternatywnych,np.nnałogi”lubnzachowania
patologiczne,autodestrukcyjne”
.
Kiedyskłonnośćdopewnychzachowań,którychintensywnośćmacharakter
autodestrukcyjny,możnauznaćzauzależnienie?Wszakwieleznich(np.zaku-
py,korzystaniezinternetuczypraca)toczynnościpowszechnieakceptowane,
traktowanejakoczęśćwspółczesnejkultury(np.używanieportalispołeczno-
ściowychczytelefonukomórkowego),aosobyintensywniewniezaangażowane
częstootoczonesądużymszacunkiemspołecznym(np.pracoholicy).Codecy-
dujezatemozakwalifikowaniuniektórychznichdozachowańpatologicznych,
zależnościowych?
Centralnympunktemodniesieniawposzukiwaniuodpowiedzinatopytanie
jestkoncepcjauzależnieniapsychicznego,azwłaszczaistotawspółwystępujących
wnimzjawiskpsychicznych,takichjakprzekształceniestrukturyhierarchiipo-
trzeb,nasilenieniekonstruktywnychmechanizmówobronnych(np.zaprzeczanie,
racjonalizacja),ujawnianiesięsilnychzaburzeńwzakresiekontroliemocjonalnej
czyzmianawstrategiachradzeniasobie(por.Cierpiałkowska,2010).Wliteratu-
rzeprzedmiotuuzależnieniepsychicznetraktowanejestjakocałokształtzjawisk
behawioralnychipoznawczychpolegającychnanabytejsilnejpotrzebiestałego
wykonywaniajakiejśczynnościlubzażywaniajakiejśsubstancji,którejniespeł-
nieniemoże,aleniemusiprowadzićdopoważnychfizjologicznychnastępstw.
Uzależnieniepsychiczneklasyfikowanejestwedługnastępującychsymptomów:
•
silneniepohamowanepragnieniewykonywaniadanejczynnościlub
zażywaniaokreślonejsubstancji;
•
sprzyjaniezmianienastrojuiredukowaniewewnętrznegonapięcia;
•
ograniczeniezdolnościkontrolinadzachowaniemzwiązanymzuzależnie-
niem;
•
zmianatolerancjinadziałaniedanegozachowania(zmniejszeniepozytyw-
nychdoznańpsychicznychprzystałymnasileniudanegozachowanialub
