Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przekazówmedialnych,historycznych,filmów,literatury,opowieścinaocznych
świadków.Takiedoświadczeniadotyczątakżepolskichdzieci,któredowiadująsię
okonfliktachwojennych-toczącychsię,kiedyśczyobecnie,nacałymświecie,
takżetużzanaszągranicą-ztelewizji,Internetuorazzrozmówiopowieścidoro-
słych.Fikcjonalneihistoryczneobrazywojnydzieckoznajdujewksiążkach(m.in.
lekturachszkolnych),filmach,grachkomputerowych,sztuceikonicznej.Wszyst-
kietezłożonedoświadczeniawykorzystywanewkreacjachdziecięcych,takich
jakzabawa,rysunekczyopowieści.
Wdziecięcychwypowiedziachpojawiająsięobrazy,któreświadcząozakresie
wiadomościnaokreślonytemat(np.ohistoriiPolski,zasadachfunkcjonowania
społecznego,konstrukcjibajkiitd.),atostanowiważnyprzyczynekdoorganizo-
waniaedukacji.Ponadtowrysunkachorazwypowiedziachjęzykowychujawniane
jestdziecięcerozumienieświataisiebiewnim,atenfaktzpewnościąmaznaczenie
dlarozwojudziecka-autorawypowiedzi.Dzieckowtwórczejekspresjiprzetwarza
wszelkiezapamiętaneinformacjenaokreślonytemat(tu-wojska,wojny),tworząc
zinterpretowanyioswojonywłasnąinterpretacjąobrazrzeczywistości.
Światdzieckamożnabadaćzperspektywywarunkówzewnętrznych,wktó-
rychonofunkcjonuje(środowiskarozwojowego,edukacyjnegoczyprzekazów
kulturowych),albozperspektywysamegodziecka(np.jegoprocesówpoznaw-
czych,rozwojowych,twórczych).Wpierwszymprzypadkubadanianaddzieciń-
stwemkoncentrująsięnasposobachinterpretacjidzieciństwaprzezświatdoro-
słych,natomiastwdrugim-nasposobachinterpretacjiświataprzezdzieci.
Interpretacjaprzezdorosłychdziecięcegoświataprzejawiasięchociażbyworga-
nizacjiprzestrzeni,wktórejfunkcjonujądzieci,np.urządzeniuplacówzabaw,po-
kojudziecięcego,wyposażeniaprzedszkola,strefdostępnychlubzamkniętychdla
dzieciitp.Takżeodtychinterpretacjizależyofertakulturowaadresowanado
dziecka,wtymksiążki,zabawki,przekazyaudiowizualne,tekstyszkolne.Nato-
miastdziecięceobrazyświataujawnianewrozmaitychekspresjachdzieci,
przedewszystkimwzabawie,rysunkachorazwypowiedziachjęzykowych.Itak,
analizaprzekazówkulturowychzadresatemdziecięcym(np.utworuliterackiego,
filmu,grykomputerowej)pozwalazrekonstruowaćinterpretacjeświataautora
tegoprzekazu,tj.osobydorosłej,któramaokreślonepodejściedodzieciństwaoraz
przekonaniacodofunkcjiwychowawczejowegoprzekazu4.Analizawypowiedzi
dziecięcej(np.rysunkuczynarracji)możeujawnićsposobyinterpretowaniaprzez
dzieckorzeczywistości,anawetzrekonstruowaćsamproceskonstruowaniatakich
interpretacji.Wobydwuprzypadkachnależywziąćpoduwagętakżekontekstspo-
łecznyikulturowy,zmiennyhistorycznie.
4Zob.:A.Wasilewska,Fantastykabaśniowaadzieckowychowanieczymanipulacja?,
WydawnictwoUniwersytetuGdańskiego,Gdańsk2012.
9