Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
omawianezagadnieniedosferysemantykiistylistykitekstuliterackiego2,
aJir
ˇiLevy
´zwracałuwagęnaodmiennośćprzekładuprozyipoezji,
wyrażającąsięmiędzyinnymiwmożliwościświadomegostosowania
przesunięćsemantycznychwtłumaczeniu–poezji,ponadtowprze-
kładziepoetyckimdostrzegałmożliwośćgeneralizacji(Levy
´1967).Ta-
kiepodejściedoanalizytłumaczeniaszczególniewyraźniewidoczne
jestwklasyfikacjitransformacjiobrazówpoetyckichzaproponowanej
w1962r.przezWiktoraKoptiłowa(Koptiłow1962).
Badaniaukierunkowanenaprzesunięciaitransformacjetranslator-
skiepodejmujątakżewspółcześnibadacze,przedewszystkimzwiązani
zeszkołąpolisystemową,jakGideonToury,dlaktóregoprzesunięcia
stanowiąpierwszypoziomgeneralizacjitranslatorycznej(Toury1995:
107)czyKittyvanLeuven-Zwart,dzielącaprzesunięciaprzekładowe
namutacje,modyfikacjeimodulacje(Leuven-Zwart:1985).
Pracewymienionychautorówdowodzą,żezakładającatożsamość
ekwiwalencja,niezależnieodjejrodzaju,jestnietylkoniemożliwym
doosiągnięciaideałem,alejesttakżeniewskazana.Oznaczałabyona
odebranietłumaczowiwolnościtwórczejiskazałabygonalosnaśla-
dowcy.
To,comoimzdaniemwinnowtłumaczeniupozostać,nazywać
będędominantątranslatoryczną.Swegoczasubyłaonaprzezemnie
definiowanajako,,tenelementstrukturyutworutłumaczonego,który
trzebaprzełożyć(odtworzyć)wutworzedocelowym,abyzachować
całokształtjegosubiektywnieistotnychcech’’(Bednarczyk1999:19).
Zprzytoczonejdefinicjiwynika,iżpozostałeelementytekstumogą
byćmodyfikowanewróżnysposób,awybórdominantypozostajewy-
boremsubiektywnym.Innymisłowy–dominantawybranaprzeztłu-
maczaniemusibyćtakasamajakdominantawybranaprzezautora
oryginału,adominantaprzyjętaprzezkrytykatłumaczeniawcalenie
musiodpowiadaćktórejkolwiekznich.Wdalszejczęścipracypostaram
sięudowodnićtotwierdzenie.
Wtymkontekściewartoteżzwrócićuwagęnazmiennośćsubiek-
tywnychorazpseudoobiektywnychdominant(uznawanychwdanymcza-
siezaobiektywneprzezdanegrupysocjokulturowe).To,coniezmienne,
2ReferatdotyczącyprzesunięćwsferzeekspresjiwygłoszonyzostałprzezA.Popovic
ˇa
w1968r.naMiędzynarodowejKonferencjiPrzekładowejwBratysławie,adwalatapóŹniej
ukazałsięwzbiorzeTheNatureofTranslation.
13
