Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Stwierdziłemjuż,żecechąniejakokonstytutywnąpojęcianwartość”jestkoniecz-
nośćstaraniasię,zdobywania,walki.Zarazemzdobywanie,walkatozawszeiniejako
zdefinicjipasmopoświęceńiofiar.
Wsłowienwartość”zawartejestimmanentniesłowonofiara”
.Naukęowartościach
nazywamyaksjologią.Jaknazwaćrefleksjęnadtym,jaktewartościosiągać,jakwarto-
ścitychbronić,jakichnietracić?Jakiczydlaratowaniawartościwiększychpoświęcać
mniejsze?Wartośćświadomietraconąwceluzachowaniawartościwiększejnazywa-
myofiarą.Naukęoochronie(obronie)wartościkosztemwartościmniejszychnazwać
możnawięcwiktymologią.
Tradycyjnawiktymologia,znawoływaniemdowalkizludzkimidrapieżcamiprzez
tworzenienkomitetówspołecznejsamoobrony”
,budowęelektronicznychtwierdz,mno-
żeniespołecznychschronów,mieścisięwstałejtradycjimaltuzjańsko-darwinowskiej.
Naiwnieszukawyjściawumacnianiuoddziaływań(związków)antagonistycznych.
WiktymologiaXXIwiekubędziewłaśnierefleksjąnadkoniecznościąponoszenia
optymalnychwświetlewielunaukofiardlaratowaniapierwotnychludzkichwartości.
Znajdąsięjednakitacy,którzypozostanązeswymimyślami-nawykamiwczasachmi-
nionych.Byćmożetrzebabędzieprzywołaćtychspóźnialskichdonowegoporządku
zagrożeniemprzymusempaństwowym.Otymrozstrzygniejużwtedywiktymologia,
uciekającasięwswychnormachzachowaniadonegatywnejoceny.
Politykatowalkaowładzęprzypomocyofiartejwładzy,zktórąsięwłaśniewalkę
podejmuje,awięcpolitykatonicinnegojakwiktymologiapolityczna.
Istniejejednakdziedzinanaukowejrefleksji,któraidziewposzukiwaniuswejnomi-
nalnejmetrykipodówdedukcyjnyprąd.Zamiastwskazać,jakimiofiaramisięzajmuje
(wszystkienaukioczłowiekuzajmująsięofiarami),próbujenazywaćsięwiktymolo-
gią.Mowatuoprawie,którejestprzecieżniczyminnymjakwłaśniebadaniemofiar
nagannegospołeczniezachowania.Tam,gdzieniemaofiar,niemaiprawa.
Badanianaukowepowinnyzmierzaćwkierunkustworzeniatzw.postępowejwik-
tymologii(progressivevictimology),podejmującejwyzwanianowegowieku
27
.Wymaga
tojednakreorientacjitradycyjnejwiktymologii.
KoniecznejestzatemzorganizowaniewPolsceinstytutuwiktymologii,zajmujące-
gosięmonitorowaniemwszelkichzagrożeńspołecznychiopracowującegoprogramy
profilaktyczne.
Zanalizylicznychpublikacjiwynika,iżwielejeszczezagadnieńwiktymologicznych
czekanapełnewyjaśnienie.Dotyczytonietylkosamegopojęciaizakresuwiktymo-
logii,jejzwiązkówzinnyminaukami,leczrównieżkierunkówkształtowaniapolityki
antywiktymizacyjnej.
27
S.Walklate,Cantherebeaprogressivevictimology?,nInternationalReviewofVictimology”1994,Vol.1(3),
s.1-16.
Wprowadzenie
37
