Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nOni”sąagresorami,nmy”jesteśmyofiarami.Próbymobilizowaniailuzorycznego
społeczeństwaofiarwpadająłatwowramykulturystrachuFurediego,alerównież
rezonacyjnejkulturykontroliD.Garlanda43.
GarlandkreśliparalelemiędzyUSAaWielkąBrytaniąodnośniedosposobuuloko-
waniaofiaryjakopotencjalnegosymboluwzarządzaniuproblematykąprzestępczości.
Stającsięodpowiedzialnymizaprzestępczość,ludziesąproszeniomonitorowanieioce-
nęwłasnegoryzykawceluuniknięciawiktymizacji.Wnajlepszyminteresieobywateli
jestpartnerstwozagencjamikontroliprzestępczościdlapoprawyperspektywybezpie-
czeństwa.Jednakmimodowodówodpowiedzialnościzróżnicowanepojęcieofiaryjest
stopniowozastępowaneprzezideęofiaryuniwersalnej.nWojnaprzeciwterroryzmowi”
sugeruje,żespołeczeństwojestzagrożoneprzezterrorystów,podczasgdyjednocześnie
żądasię,byosobyindywidualnedziałałycodzienniejakożołnierzezarządzaniabez-
pieczeństwem.Wbrewprzytoczonymdowodommożnastwierdzić,żeterroryzmjest
ekstremalnyminietypowymaktemprzestępczym.Byłobywięcniemądrewyciągać
zbytwielewnioskównatematobecnegostanuofiarynapodstawiejednegoprzykładu.
Jednakcharakteryzowanieuniwersalnejofiaryprzezpryzmatryzykaterrorystycznego
jestsymptomatycznedlaszerszegoigłębszegoprocesutworzeniaofiary.
UtworzeniewWielkiejBrytaniiKomisjiRównościiPrawCzłowieka(Commission
forEqualityandHumanRights)formalniechronisześćgrup:kobiety,grupyetnicz-
ne,ludziupośledzonychorazosobyokreśloneprzezorientacjęseksualną,wiekireli-
gię.Chociażtakiruchjestpostępowywrozumieniuobronygrupmarginalizowanych,
torozpalaonrównieżtendencyjneimpulsykulturowewobecofiar.
Przestępstwa,którewykraczająpozagranicekulturowejakceptacji,takiejakokrop-
nościlondyńskichzamachówz7lipca2005r.,sątraktowaneinaczejniżprzestępstwa
inne,opodobnieokrutnychskutkach.OfiaryzamachówwLondynie,cierpiącefizycz-
nieipsychicznie,sąbardziejwidoczne,bardziejakceptowaneiobdarowanewyższym
statusemjakoofiaryodtysięcybezimiennych(faceless)Irakijczyków,którzyzginęli
podczasinterwencjisiłsojuszniczych.Jesttakdlatego,żeci,którzyprzeżylizamachy
z7lipca2005r.,bylitąstronąatakowaną,któratakbardzoporuszyłanzwykłychludzi”
,
iżrządpostanowiłzwiększyćodszkodowaniadlaofiar.Wistociejesttomoralnaocena
stopniacierpieniamierzonawwarunkachkulturowejbliskościizdarzenieraczejpo-
strzeganejakopsychologiczneniżfizjologiczneupośledzenie.Takalogikaprzyjmuje,
żeofiaryterroryzmusąważniejszeizasługująnawięcejsympatiiniżofiaryinnych
związanychzprzemocąprzestępstw.
Wpłaszczyźnieekonomicznejrządbrytyjskidrastyczniezwiększyłśrodkinabezpie-
czeństwoprzezantyterrorystycznąlegislacjęiorganizowaniekampaniiinformacyjnej
dlaludnościdotyczącejniebezpiecznychsytuacji44.
43
D.Garland,TheCultureofControl:CrimeandSocialOrderinContemporarySociety,Oxford2001.
44
T.Kearon,G.Mythen,S.Walklate,Makingsenseoftheterroristrisk:Publicperceptionsofemergencyadvice,
nSecurityJournal”2007,Vol.20(2),s.77-95.
70
CzęśćI:Zagadnieniawstępne