Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wkontrolowanychwarunkachlaboratoryjnych.Ponieważbiorąwniejudziałpraw-
dziwiludzie,prowadzącyprawdziweżycieistykającysięzprawdziwymiproblemami,
wiktymizacjadziejesięwobrębiezagmatwanychokolicznościlubstajesięskutkiem
stosunków,któresąwrównymstopniuzłożone.
Zadaniemwiktymologajestustalenie,zbadanieiinterpretacjacharakterystycznych
cechtychzłożoności.Czyniącto,wiktymologmusisięborykaćzbłędnymiiniekom-
pletnymiinformacjamiofiary,jawnymfałszemofiariświadkóworazwyjątkowymi
społeczno-politycznyminaciskami,któresązaofiaramilubprzeciwkonim.
Psychologkognitywny,D.Dörner,autorksiążkiTheLogicofFailure:Recognizing
andAvoidingErrorinComplexSituations
51
(Logikaniepowodzenia:Rozpoznawanie
iunikaniebłęduwzłożonychsytuacjach),dowodzi,żeistniejątrzywspólnecechy,które
sprawiają,żeproblemjesttrudnydorozwiązania:
1.
złożoność:kiedywielewspółzależnychcech,którychniemożnazrozumieć,
istniejewizolacji;
2.dynamika:kiedyśrodowiskozmieniasięzczasem,stwarzającnacisk;
3.
nieprzezroczystość:brakwidzialnościpewnychparametrówpotrzebnych
dodokładnegoscharakteryzowaniasytuacjilubproblemu.
Wiktymologiawróżnymstopniumatewszystkiecechy.Jakwięcwiktymolodzy
mogąwtakichwarunkachprzeprowadzaćświadomeipożytecznebadaniaorazinter-
pretacje?DziękiswoimbadaniomD.Dörnerodkrył,żeci,którzypotrafilirozwiązać
złożoneproblemy,zbieraliinformacje,zanimprzystąpilidodziałania,myślelisyste-
matycznie,kontrolowaliswojepostępyiczęstokorygowaliswojąpracę.Ci,którzy
popełnialinajwięcejbłędów,skłonnibylitrzymaćsięzgóryprzyjętychteorii,niczego
niepoprawialiiobwinialiinnych,kiedywynikiokazywałysięniepomyślne.Błędypo-
pełnionewzłożonychsytuacjach,jakD.Dörnerprzypuszczał,niewynikałyzograni-
czeńludzkichmożliwości,leczraczejzniewłaściwegorozumowaniaiogólnejludzkiej
skłonnościdolenistwa.
WnioskiD.Dörneraniemogąbyćtraktowanejakonieistotnewobecpytaństawia-
nychwiktymologii.Jakwięcwiktymologstosujejewswojejpracy?
Różnepodgrupywiktymologiimajązasadnicząwspólnącechę-wostatecznym
rozrachunkusązorientowanenaświadczeniepomocyofiaromiszukająsposobów
nprzyspieszeniaodzyskaniazdrowiapsychicznego,zapanowanianadprzeciwnościami
losu,zwrotustratfinansowych,promowaniapojednaniamiędzystronąskrzywdzoną
aprzestępcąiprzywróceniaharmoniiwtarganejniesnaskamispołeczności”
52
.Innymi
słowy,profesjonalnykompaswtychpodgrupachwytyczacelwpostacipoprawysy-
tuacjiofiar.Jesttowprawdziecelchwalebny,leczniezawszepromujeonśrodowisko,
wktórymprowadzeniebadańnaukowychprzyjmowanejestzzadowoleniem.
51
D.Dörner,TheLogicofFailure:RecognizingandAvoidingErrorinComplexSituations,Cambridge1996.
52
A.Karmen,CrimeVictims:AnIntroductiontoVictimology,Belmont,CA2004,s.24.
1.Pojęcieirodzajewiktymologii
73
