Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
traktowaćnacodzieńjakzapiekliwrogowie,alewwarunkachwojnyTadeusz
SoplicaorazhrabiaHoreszkozawiązywalisojuszmęsko-męskiegobraterstwa.
PrzybycielegionowegowojskaoznaczadlaSoplicowaświęto–zwystawnąbiesia-
dą,prezentacjąumundurowanychlegionistów,kościelnymnabożeństwem,kon-
certemJankielaipolonezem.Tadeuszdopierojakofldorodnyułan”zrękąflna
temblaku”,awięcjakoranny
65
,dowiódł,żejestflniefanfaron”,żeflwłasnązasłu-
gą”zyskałwzględyZosi,żezrozumiał,iżflmałżeństwo[ł]jestrzeczwielkiejwa-
gi”,azatemstałsięprawdziwym,dojrzałymmężczyzną.Aurawojskowościza-
prowadzawSoplicowie–wcześniejtrochęrozregulowanyprzezflumizgi”–tra-
dycyjny,patriarchalnyporządekspołeczny.flJestemkobietą,rządynienależądo
mnie./WszakPanbędzieszmężem;jadoradymłoda./CoPanurządzisz,nato
całymsercemzgoda”–obiecujeZosiaflskromnie”Tadeuszowi
66
.Utrzymanieod-
wiecznego,mitycznegoporządkujestcelemkażdegorytuału,szczególnierytu-
ałówflnadania”,którezdaniemBourdieuustanawiajągranicemiędzydopuszczo-
nymidodystynkcji,czylimężczyznami,awykluczonymi,czylikobietami
67
.
odwiekuXVIIIwojna,jakisamagotowośćdoniej,stałasięważnymelementem
nacjonalizmów,przekształciłasięwsiłęjednoczącąimobilizującąspołeczeństwo,
wideęwyznaczającąjednostkomwspólny,najwyższycel.HegelwWykładachoestety-
ce,przyokazjiomawianiagatunkuepopei,pisał:flWwojniebowiemzostajewprowa-
dzonywruchcałynaród;świeżypowiewiświeżadziałalnośćprzenikacałyukład
jegostosunków,gdyżcałośćjakotakamapowóddowystąpieniawswejwłasnejobro-
nie”
68
.Romantycznaideanaroduzostajepchniętawobjęciaideologiimilitarystycznej.
Watmosferzemilitaryzmupoprzedzającegorok1914wojnawdalszymciągu
pozostawałamęskimrytuałeminicjacyjnym,alenabierałateżcechrytuałunaro-
dowego,poddającegopróbieducha(VolksgeistuHegla),charakter,witalnośćna-
rodu.CharakterystycznajestwypowiedźniemieckiegofeldmarszałkaHelmuta
K.B.vonMoltkez1890roku,przeciwstawiającasięwyraźnieoświeceniowej(Kan-
towskiej)utopiipacyfizmu:
Wiecznypokójtosen,itonawetniepięknysen.WojnajestelementemładuBożego.
Bezwojnyświatpopadłbywstagnacjęizaprzepaściłbysięwmaterializmie.Wwoj-
nierealizująsięnajszlachetniejszecnoty–odwagaisamozaparcie,posłuszeństwo
wobecgłosuobowiązku,gotowośćdopoświęceń,dorzucenianaszalęnawetwła-
111111
65
Ibidem,s.499.
snegożycia
69
.
66
Ibidem,s.541.
67
P.Bourdieu,Męskadominacja...,s.35.
68
G.W.F.Hegel,Wykładyoestetyce,t.3,przeł.J.GrabowskiiA.Landman,objaśnieniami
opatrzyłA.Landman,Warszawa1967,s.419.
69
Cyt.za:N.Davies,Europa,rozprawahistorykazhistorią,przeł.E.Tabakowska,Kraków
2003,s.931.
32
