Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XVI
Wstęp
nimimusimywrócićponowniedoroku1085–rokuzdobyciaToledo.
Mówiliśmyjuż,żedziełazbibliotekarabskichciesząsięcorazwiększym
zainteresowaniemuczonychZachodu.Dośćszybkopowstajesłynna
„szkoła”tłumaczy,skupiającaŻydówichrześcijan,wspólniedokonu-
jącychprzekładów,rozwijającanajbardziejożywionądziałalnośćzaar-
cybiskupaRajmundazToledoipodjegopatronatem(lata1126-1151).
JednymznajwybitniejszychjejprzedstawicielibyłDominikGundis-
salvi(ok.1110-ok.1190),prawdopodobnieŻydkonwertyta,archidia-
konwSegowii,anastępniewToledo,któryprzełożyłpraceAwicenny,
Al-Farabiego,Awicebrona,IzaakaIsraeliego(dokładniejnatentemat–
patrzwprowadzeniedotłumaczeniatekstuGundissalviego,s.337).Iwłaś-
niemniejwięcejoddrugiejpołowyXIIwiekuarabskakulturafilozoficzna
zaczynadocieraćdoEuropyZachodniejwcorazwiększymzakresie,powo-
dującogromnywstrząswsferzeintelektualnejijakbyprzełamującdzieje
myślinapołowę.Dalszelosyfilozofiiokreślatowszystko,coprzychodzi
teraznaZachódzeźródełarabskich,tłumaczonychnałacinę.NaWscho-
dzieBizancjum,nigdynieodcięte,jakZachód,odantycznychkorzeni,kon-
tynuujesamotnietępartykularnątradycję,pozostającwgranicachwłasne-
godziedzictwaibogactwaintelektualnego,zamkniętenamyślfilozoficzną
islamu.NatomiastubóstwointelektualneZachodupozwalamuotworzyć
sięwpełninatennowy,bądźzapoznanydotychczasświatkultury.Staw-
szysiępanamiToledo,chrześcijanie–rozpoczynającakcjętranslatorską
–przyswajająsobiestopniowomyślarabskąi„arabskiego”Arystotelesa,
jakrównież–najwcześniej,bojeszczewXIw.–wieletekstówzdziedziny
nauki,główniemedycynyiastronomii.
Platonzostałjużdawno„ochrzczony”,chrystianizacjaArystotelesajesz-
czesięnierozpoczęła.PrzedmyślicielamidrugiejpołowyXIIwiekustajenowe
zadanie–zasymilowaćmyślperypatetyzmugrecko-arabskiego,takjakuczynili
todlaplatonizmuineoplatonizmułacińscyOjcowieKościoła.Tozadaniejed-
nakwykonadopierowiekXIII–stulecieArystotelesa.
Jeżelimasowynapływgrecko-arabskichźródełfilozoficznychspowo-
dowałswoistyrenesansfilozofiiświatazachodniego,to–zdaniemznanego
francuskiegomediewistyAlainadeLibera–trzebamiećświadomość,żeten
„importowany”renesanszostałpoprzedzonyprzezpierwszyrenesans–miej-
scowy.Tenostatnipolegałnanadzwyczajnymrozkwiciedyscyplinzwiązanych
zjęzykiem,azwłaszczagramatykiidialektyki,oraznastopniowymprzeni-
