Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4
AnzelmzCanterbury
nymistrzdialektyki,LanfranczPawii.Przypuszczaćmożna,żesławaLanfranca
byłajednązgłównychracjiprzybyciaAnzelmaw1059rokudoopactwabenedyk-
tyńskiegowLeBec(dziśLeBec-Hellouin),gdzieLanfrancpełniłfunkcjęprzeora
ikierownikaszkołyklasztornej.TuAnzelmskładaślubyzakonne,aw1063roku,
poobjęciuprzezLanfrancastanowiskaopatawopactwieSt.EtiennewCaen,
zostajenajegomiejsceprzeoremikierownikiemszkołyklasztornej.Pośmierci
opataHerluina(założycielaopactwawLeBec)w1078r.,Anzelmzostajewybra-
nynowymopatem.W1093rokuobejmujepoLanfrancuwakującąodczterech
latstolicęprymasowskąAnglii,zostającarcybiskupemCanterbury.Anzelmnie-
chętnieprzyjąłtenurząd,jakbywprzeczuciu,żezakłócionstylżycia,którego
istotąbyłamodlitwaipraca,adoktóregojakobenedyktynczułsiępowołany.
Istotnie,urządprymasaAngliiwymagałodAnzelmazaangażowaniasięwsprawy
KościołaiKrólestwa.Kościół,choćzależnywsprawachmaterialnychodmonar-
chy,niemógł,zewzględunaswójwymiarduchowy,podlegaćjurysdykcjiwładzy
świeckiej.SytuacjęswojąokreślaAnzelmwliściedoHugona,arcybiskupaLyonu:
„Takiejestmojeodczucie:króldałmiurządarcybiskupataki,jakisprawowałar-
cybiskupLanfrancdokońcaswegożycia,terazzaśodbieraKościołowiimnieto,
cosamdałicoarcybiskupmójpoprzedniktakdługowspokojuzachował”.
Wiek,wktórymżyłidziałałAnzelm,jestpełenważnychwydarzeń.
Ścierająsięwnimróżnenurty,zarównożyciakościelnegojakipolityczno-
-państwowego.Jesttozarazemwiekzapoczątkowującypewnetransformacje,
któremiałysięwzachodnimchrześcijaństwiezakorzenićistaćsięsiłądomi-
nującąwspołecznościeuropejskiejprzeznastępnedwastulecia.Pierwszyetap
tychtransformacjistanowiłokresprymasostwaAnzelma,kiedytonieliczni,
alestanowczyhierarchowiekościelni,przekonaniopotrzebiereformy,doło-
żylistarań,abyoddzielićwwymiarzespołecznymto,cokościelneodtego,
coświeckie.Pierwszymkrokiembyłounormowaniesprawyinwestyturytak,
abyurzędykościelnebyłyprzydzielaneniezależnieodwładcyświeckiego.Za-
angażowaniesięAnzelmawsprawębyłoprzyczynątego,żezarównokról
WilhelmII(Rudy),jakijegonastępcaHenrykIwrogotraktowaliAnzelma,
musiałonztegopowodukilkalatprzebywaćpozaAnglią(1097-1100,1103-
1106).Wczasiepierwszejnieobecności,AnzelmudajesiędoItaliiiskłada
wizytępapieżowiUrbanowiII,któryprzyjmujegoznajwyższymihonorami,
nazywając„prawierównymsobieapostolskimpatriarchądrugiegoświata”.
W1098rokuuczestniczywsynodziewBari,gdziebroninaukiKościołała-
cińskiegoopochodzeniuDuchaŚwiętego,przedstawionejpóźniejwdzieleDe