Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
Rozdział1.Narodzinyipowodzenieideiautonomiiwoli...
kompensacyjnej,któraszczególnąwagęprzywiązujedowzajemnych
prawiobowiązkówwrelacjiposzkodowanegoisprawcy,stałasięre-
fleksjanadzakresemswobodyprzyznawanejtympodmiotomwprawie
merytorycznym.Ostatecznienaukaprawaprywatnegomiędzynarodo-
wegowzasadziejednomyślnieopowiedziałasięzapoglądem,zgodnie
zktórymkolizyjnoprawnaautonomiawoliwobszarzezobowiązańpo-
zaumownychmożebyćwyjaśnionazakresemswobody,zktórejstrony
korzystająnatleprawamerytorycznego.
NaprzykładM.Sośniakwskazywał,żestronyzobowiązaniadelikto-
wegomogązawrzećugodęwceluuregulowaniawzajemnychpraw
iobowiązków,aposzkodowanymożezrzecsięroszczenialubpodjąć
decyzję,żeniebędziewogólegodochodził.Zdaniemtegoautoraniema
racjonalnychwzględów,któreprzemawiałybyzatym,bynapłaszczyźnie
kolizyjnejstronyniemogłykorzystaćzrefleksuautonomiiprzyznawanej
imprzezprawomerytoryczne22.
Argumenttenprzeszło20latpóźniejpowtórzyłF.Vischer,wskazując,
żegranicekolizyjnejautonomiiwoliwprawiezobowiązańpozaumow-
nychpowinnowytyczaćsiępodługliniirozgraniczającejuprawnienia,
któryminatleprawamerytorycznegostronymogądysponowaćwedług
swojegouznaniaiuprawnienia,wodniesieniudoktórychstronynie
dysponujątakąswobodą23.Skoroposzkodowanymożewkażdymczasie
zrzecsięroszczenia,czemuodpowiadauprawnieniesprawcydouznania
zgłoszonegożądania,tozdaniemF.Vischeraniemapowodów,dlaktó-
rychwolastronniepowinnazostaćposzanowanatakżenapłaszczyźnie
kolizyjnej,oilewdanąsytuacjężyciowąniesązaangażowaneinteresy
osóbtrzecich24.
WspółcześniedotychpoglądównawiązujeJ.Basedow,którystwier-
dza,żeposługiwaniesięwodniesieniudozobowiązańpozaumownych
wyłącznienormamikolizyjnymiopartyminałączniachobiektywnych
22
M.Sośniak,Zobowiązanianiewynikające...,s.79.
23
F.Vischer,GeneralCourseonPrivateInternationalLaw,RCADI1992,t.232,
s.126.
24
F.Vischer,General...,s.127.
