Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałIIUczeńorazszkołainauczyciel...
omawiającjegopoglądy,zdaniemtegofilozofaipedagoga,Πabsolutyzmpaństwowy
wdziedzinieszkolnictwamożedoprowadzićdozbiurokratyzowaniaszkoły,jejbier-
ności,odtwarzaniaprzezuczniówinauczycielitylkotakichwzorców,jakienarzucaim
rząd”
13
.Nazaletykształceniadzieciimłodzieżywsystemieszkolnictwaprywatnego
wskazywałtakżeStanisławCywiński,którypolemizowałzodmiennympoglądem
StanisławaŁukasiewiczanatentemat.Szkołyprywatne,jakpisał,nietylkowPolsce,
aleinacałymświeciesąΠpowołanewpierwszejliniidoinicjatywyipostępu”
14
.Także
warszawskiprofesorpsychologiiW.Witwickiopowiadałsięzaprzewagąszkolnictwa
prywatnegonadpaństwowymiznimtoJ.Woronieckipodejmowałpolemikę.
Dyskusjenatematszkolnictwaprywatnegotrwajądodziś;pojawiająsięwróżnych
kontekstach,mająróżnycharakteridotyczącałegoświata,oczymświadczynp.pu-
blikacjaMarkaBraya,jednoznaczniepokazująca,żeprzeprowadzonewwielukrajach
badaniasondażowepotwierdzająprzekonanie,żewszkołachpaństwowychpoziom
nauczaniajestprzeważnieowieleniższyniżwprywatnych,auczniowie,abywyrównać
tedysproporcje,zmuszenisądopobieraniadodatkowych,indywidualnychkorepetycji
15
.
Szkolnictwopaństwowemiałojednaklicznychzwolennikówitonietylkowśród
tych,którzyswojewnioskidotyczącejegoprzewaginadszkolnictwemprywatnymwy-
snuwalinapodstawieprzyjętychàpriorizałożeńideologicznych,aletakżezewzględu
naswojenegatywnedoświadczeniazwiązanezedukacjąprywatną.Dotakichosób
należałanp.ZofiaGruszczyńska,którazauważyłaniesprawiedliwesposobyoceniania
iΠkumoterstwo”wstosunkudouczniówpochodzącychzrodzinwysokosytuowanych
materialnie,stosowaneprzezdyrektorkęszkołyśredniejwWarszawie,naciskającą
nanauczycieli,abyniekierowalisięwswojejpracyzmłodzieżąwzględamipedago-
gicznymi,leczinnymikryteriami
16
.
J.WoronieckibyłzwolennikiemistnieniawsystemieedukacyjnymIIRzeczy-
pospolitejszkółprywatnych,alepowyżejzasygnalizowanypoglądW.Witwickiego
osłabejznaturykondycjiszkółpaństwowychuważałzanieuzasadnionyargumentami
rzeczowymi.Jegozdaniem,przeczyłymutakżem.in.badaniaprzeprowadzoneprzez
doświadczonego,długoletniegowizytatoraszkółśrednichKonstantegoBzowskiego.
Badacztenwykazałmianowicie,żewśródszkółprywatnychdominująte,którenależy
uznaćzadobreisłabe,natomiastwszkolnictwiepaństwowymprzeważajątakie,których
13
E.Magiera,Ustawaoszkolnictwieprywatnymz11marca1932roku,[w:]Szkolnictwoniepubliczne
wPolsceiwEuropiewXXwieku,red.TadeuszJałmużnaiWiesławaLeżańska,Łódź2002,s.46.
14
Cyt.za:T
.Jaroszuk,PrywatnaszkołaśredniaIIRzeczypospolitejwujęciuStanisławaŁukasiewicza,
[w:]FunkcjaprywatnychszkółśrednichwIIRzeczypospolitej,red.ElwiraJolantaKryńska,Biały-
stok2004,s.266.
15
M.Bray,Korepetycje.Cieńrzucanyprzezszkoły,tłum.zang.KarolinaChodzińska,Warszawa2012,
s.146,151-152.
16
T
.Jaroszuk,Światwszkole.TwórczośćwspomnieniowanauczycieliPolskiOdrodzonej(1918-1939),
Olsztyn2005,s.48.
31
