Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wychowaniedzieciimłodzieży...
poziomnauczaniamożnauznaćzaśredni.Prywatneszkołycieszącesiędobrąreputacją
mająjużdługąiustalonątradycję,natomiastsłabezregułybywajązamykanepokrótkim
okresieichfunkcjonowania,boniespełniająokreślonychwymogów,stawianychim
przezwładzeoświatoweispołecznościlokalne
17
.Państwowemająśredniąreputację,
ponieważczęściejsądotowaneikontrolowaneprzezpaństwo,aleprawdąjesttakże,
żezpowoduzestandaryzowaniaprogramównauczaniaorazzbytdużejliczbyuczniów
wklasachi—bardzoczęsto—brakuwysokowyspecjalizowanejkadry(zewzględu
naniższepłaceniżwszkołachprywatnych),wybitnieuzdolnieniuczniowiemająwnich
mniejsząszansęnaindywidualnyrozwój,odbiegającyodprzeciętnego.Ponieważjednak
wewspółczesnychspołeczeństwachosiągnięciejaknajwyższychkwalifikacjizawodo-
wychinajlepszegowykształceniajestniemalżekoniecznością,Πnietylkowkrajach,
wktórychetatyzmniezaciążyłnadumysłami,aleiwtakich,gdzieodbiłnanichswój
szkodliwywpływ,jakiśzdrowyinstynktrodzicielskisprawia,żezaufaniespołeczeństwa
zawszeidziedoszkolnictwaprywatnegoiprzenosijenadpaństwowe.Unasjestto
ażnadtowidoczne,szczególniegdyidzieowychowaniedziewczątimożnabywielką
ilośćprzykładówprzytoczyćurzędnikówpaństwowych,ba,nawetnauczycieliszkół
państwowych,którzygdymająwłasnedziecioddaćdoszkoły,jeśliimnatośrodki
pozwalają,wybierająszkołęprywatnąoustalonejreputacji.Znanenawetbywały
wypadkipolitykówowyraźnielewicowyminawetwrogimKościołowizabarwieniu,
którzycórkiwychowywaliwszkołachklasztornych”
18
.
Zdrugiejstrony,J.Woronieckizdawałsobiesprawęztego,żedążeniawieluide-
ologówsocjalistycznychdoprzejęciacałościszkolnictwaprzezpaństwowynikajątak
naprawdęniezchęcizapewnienialepszejedukacjiiwychowaniadzieciomimłodzieży,
alewceluuczynieniaszkoły—nawzórwieluideologiiocharakterzetotalitarnym
—narzędziemkontrolowaniaspołeczeństwapoprzezkreowaniezgóryzamierzonych
postaw,światopoglądówizachowańwychowanków
19
.Wwieluprzypadkachwięc
krytykaszkółprywatnychprzezautorówpublikacjinatentematczypolitykówma
charakterjedynieideologiczny,anierzeczowyiopartynagruntownejanaliziefaktów
20
.
17
PowyższypoglądwtejsprawiepodzielałLucjanZarzecki,którybędącwzasadziezwolennikiem
szkółpaństwowych,byłzdania,żeznaczeniaszkolnictwaprywatnegodlarozwojuoświatypolskiej
nienależybagatelizować,bomaonojużsporewtejdziedzinieosiągnięciaitradycję.Zob.szerzej:
F
.Filipowicz,MyślpedagogicznaLucjanaZarzeckiego1873-1925,Wrocław1974,s.103.
18
J.Woroniecki,Państwoiszkoła.Rozprawazetatyzmemkulturalnym,maszynopis,sygn.VI2100,s.63.
19
OzasygnalizowanejtutajprzezWoronieckiegokolektywistyczno-socjalistycznejkoncepcji
wychowaniapiszewspółcześnieszerzej,analizująctekstyźródłowesocjalistycznychideologów
wychowania,BarbaraKiereś.B.Kiereś,Upodstawpedagogikipersonalistycznej.Filozoficzny
kontekstsporuowychowanie,Lublin2015,s.159-161.
20
WspółcześnienatenfaktzwróciłuwagęAleksanderNalaskowskistwierdzając,żeΠocenianie
edukacjijestuzależnioneodideologiiwyznawanejprzezoceniającego.Ocenaplacówki,ucznia
32
