Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałIIUczeńorazszkołainauczyciel...
Wpaństwach,wktórychistniejemonopolszkolnictwapaństwowego,zanikaini-
cjatywaspołecznawróżnychdziedzinachkulturyigospodarki,copowodujeznaczne
stratyduchoweimaterialne,skutkująceobniżeniemsiępoziomużyciaichobywateli
21
.
Wzwiązkuztympojawiająsiępomysływyeliminowaniazdziedzinywychowaniarodzi-
ców,pozbawieniaichelementarnychprawwtymwzględzie.JaktwierdziłJ.Woroniecki,
państwatotalitarne,zwłaszczawczasachwspółczesnych,chcąkontrolowaćszkolnictwo.
Zwolennikówzaśtotalitarnychformsprawowaniawładzymożnarozpoznaćpotym,
czychcą,abyistotnezadaniawychowawcze,którezeswejnaturynależądorodziców,
przekazaćwyszkolonymwtymcelunauczycielomiurzędnikom,którzyukształtują
przyszłepokoleniamyślącezgodniezoczekiwaniamiwładzy,kierującsięzałożoną
ideologią,zawartąwściśleokreślonychinarzuconychprogramach.MarzeniaoΠnowym
wspaniałymświecie”realizowanowXXstuleciucorazśmielej,zyskującakceptację
społeczeństwwielupaństw,zwłaszczaeuropejskich.Zamierzeniatejednakniezostaną
nigdyurzeczywistnionewpełni,ponieważopierająsięprzedewszystkimnabłędnej,
sprzecznejzezdrowymrozsądkiemirealizmem,filozofii.DlategoteżWoroniecki
zironiąpisał,żeΠcudownatawizjatotalnegoszkolnictwamającegoprzejąćzramienia
państwawszystkie,zwyjątkiemsamegorodzeniadzieci,czynnościwychowawcze
rodziny,anastępnieispołeczeństwa,niezostaładotądzrealizowanawcałejpełnina-
wetwZSSR,imożemybyćpewni,żenazawszepozostaniewdziedziniemrzonek”
22
.
Jaksięokazuje,upadekustrojówkomunistycznychwEuropieśrodkowo-wschod-
niejpodkoniecXXw.niezahamowałtendencjidozawłaszczaniaprzezpaństwaprawa
dowychowaniadzieci;nadalingerująonewtenproces,wykorzystującróżnegoro-
dzajumechanizmyprawneibiurokratycznenarzucająrodzicomidzieciomokreślone
programyszkolneipodręcznikiorazwzorcezachowań.Dlategoteżniebezpowodu
ks.H.Majkrzakprzypominałwjednejzeswoichpublikacjioczywistąprawdę:ΠRodzice
sąpierwszymiwychowawcamidziecka.Trzebaotympamiętaćwnaszychczasach,kiedy
toszkołamożeuzurpowaćsobieprawodonarzucaniadzieciommodeluwychowania,
któryjestniezgodnyzichwiarą”
23
.
Abyprzeciwdziałaćtendencjomzmierzającymdoinstrumentalnegotraktowania
szkolnictwaioświaty,Woronieckiproponowałnastępującerozwiązanie:społeczeństwo
powinnopartycypowaćwkosztachzwiązanychzupowszechnianiemoświatyiszkolnic-
twawpaństwie,płacącnatencelpodatki.Jednakżepieniądzezgromadzonenatencel
czynauczycielazawszebędzieukrytąlubjawnąmanifestacjąideologicznąoceniającego”(A.Na-
laskowski,Widnokręgiedukacji,Kraków2002,s.241).
21
JakpisałJ.Woroniecki:ΠMonopolpaństwawdziedzinieszkolnictwanietylkoprzynosiwrezul-
taciestraszneobciążeniebudżetu,alezabijarozwójprywatnejinicjatywy,któraizewzględu
naideowyrozwójszkolnictwaizewzględunamaterialnepodstawyniczymniedasięzastąpić”
(J.Woroniecki,Upodstawkultury…,s.241-242).
22
Tamże,s.47.
23
H.Majkrzak,Ogodnościmałżeństwakatolickiego.Kazaniaikonferencje,Kraków1997,s.76.
33
